400 binlik haciz şokunda asıl haber SGK'nın hatası

Maliye, SGK'nın talebi üzerine gayrimenkul sermaye iradı yani kira mükellefi olanların listesini de SGK'ya gönderince 400 binden fazla emekli yılbaşı öncesinde haciz şoku yaşadı. Oysa 50 bin kişiye borç çıkması gerekiyordu

Normal şartlarda emekli olan birisi evinde oturup emekli maaşını yerse sorun yok, ama "Evde oturmayayım, ekonomiye katkım olsun" diye işyeri açar ve gerçek-basit usulde vergi mükellefi olursa SGK, "Madem evinde oturmuyorsun sana ceza kestim, emekli maaşını yüzde 15 eksik ödeyeceğim" diyor.

işyeri açan emekli, devlete vergi, SSK'ya işçi primi öderken bir de emekli maaşından oluyor. Dünyada çalışan, üreten, vergi veren, işçi çalıştıran, SSK primi ödeyen emeklisine ceza veren, emeklisinin maaşını düşüren tek ülke Türkiye. Başka örneği de yok. Bu garabet uygulama da 2003 yılında, yani bu hükümet zamanında başladı. Hatta 2006 yılında ilk reformda yüzde 15 değil, yüzde 30 kesinti vardı da Allah'tan Anayasa Mahkemesi bu oran "yüksek" diye iptal etti. Ülkemizde, 1.767.000 basit ve gerçek usul vergi mükellefimiz ve 1.339.000 de kira geliri sebebiyle gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) vergi mükellefimiz var.

SGK, Maliye'den 2003 yılından beri vergi mükellefi olan gerçek kişilerin listesini isteyip emekliler listesiyle karşılaştırdı ve GMSİ vergi mükelleflerine de sanki gerçek-basit usul vergi mükellefiymiş gibi SGDP borcu gönderdi. Mevcut emekli aylıklarını yüzde 15 azalttı. Yetmedi bir de 2003 yılından beri birikmiş borçlarına karşılık yüzde 25 oranında da haciz uyguladı. Gelen listede yaklaşık 50 bin emekliye icra ve borç göndermesi gerektiği halde GMSİ'leri de haksız yere ilave edince sayı 400 binin üzerine çıktı.

KİRA GELİRİ OLANA DA SGK BORÇ GÖNDERDİ
Basından duymuşsunuzdur, "400 binden fazla emekliye prim şoku" diye. Aslında sayı bu kadar yüksek değil ama SGK ile Maliye beraber çalışınca sayı bu kadar yüksek oldu. Normal şartlarda gerek eski 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu gerekse yeni 5510 sayılı kanun gereğince, nereden emekli olursa olsun birisi gerçek veya basit usulde vergi mükellefi olursa, limitet şirket ortağı olursa, anonim şirkete (2008 öncesi) kurucu ortak veya 2008 sonrası ortak-yönetim kurulu üyesi olursa SGK'ya sosyal güvenlik destek primi (SGPD) ödemesi gerekir. 2008 sonrası ise emekli aylığından yüzde 15 kesinti yapılır. SGK bu kişileri tespit için Maliye'ye başvurup vergi kaydı olanların listesini istedi. Maliyede hiç ayrım yapmadan vergi kaydı olan herkesin listesini gönderdi. Listede en çok kira geliri (gayrimenkul sermaye iradı) olup da bu sebeple vergi mükellefi olanlar var.

İşyeri mi kira mı bakılmadı
SGK “Bu vergi işyerinden mi yoksa kira gelirinden mi?” ayrımı yapmadan 400 bin emeklinin aylığına
anında haciz başlattı. Şimdi de pirincin taşını ayıklamaya çalışıyorlar. Olan emekliye oldu. Bu ay yüzde 40 hacze uğramış eksik emekli aylığı aldılar.

KÖPRÜALTI ÇOCUKLARINA DA SGK EZİYET UYGULUYOR

Haberi gazetemizde Ceyda Erenoğlu ile Hilal Öztürk yapmıştı. MERNİS uygulaması sebebiyle herhangi birisi üzerinden sağlık yardımı alma hakkı olmayan kişilerin, gelir testi yaptırarak SGK'ya GSS primi ödeyip veya gelir testi sonucuna göre (eski adıyla yeşil kartlı sayılarak) prim ödemeyip sağlıktan yararlanmaları lazım. Ancak 5510 sayılı yasa gereğince gelir testini yapması gereken SGK, bu işi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma müdürlüklerine verdi. Evsiz-yurtsuz dediğimiz resmi olarak bir konutta ikamet edemeyen köprüaltı çocukları da ikametgâhları olmadığından Fak-Fuk-Fon tarafından gelir testi yaptıramı-yorlar. Gelir testi yaptıramadıkları için de SGK bu kişilere, sanki iki asgari ücretten çok (1957,20 lira) gelirleri varmış gibi ayda 235 lira GSS prim borcu çıkarıyor.



Kaynak : Bloomberg HT Ali Tezel