Yaştan emeklilik zamanı hesaplanamıyormuş

ANAYASA Mahkemesi’nin 8 Kasım 2012 günkü toplantısında aldığı karar, yüzbinlerce emekliye “ikramiye şoku" yaşattı. Devlet memuru olarak görev yapmakta iken, istifa edip özel sektörde ücretli veya kendi adına bağımsız çalışıp SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olanların çoğuna "memuriyette geçen süreleri için ikramiye" ödenmeyecek.

OLAY NEYDİ NE OLDU?

Memuriyetten istifa edip, SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olanlara, “memuriyette geçen hizmetleri nedeniyle ikramiye ödenip ödenmeyeceği” bir kaç yıldır tartışılıyordu.

Konu iki kez Anayasa Mahkemesi’ne gitti. Her ikisinde de yüksek mahkeme “ikramiye ödenmesi yönünde” karar verdi.  Ancak bu kararlar doğrultusunda, yasal düzenleme yapılmadı.

İkinci karardan sonra 26 Ocak 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemede özetle; 

“İstifa eden memura İkramiye öderiz ama o memur 1475 sayılı İş Kanunu’ndaki kıdem tazminatına hak kazandıran koşullarla işinden ayrılmışsa öderiz”  deniliyordu.

Buna göre, istifa eden işçiye hangi koşullarda “kıdem tazminatı” ödeniyorsa, memura da aynı koşullarda ikramiye ödenmesi isteniyordu.

Bu düzenleme, CHP tarafından iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne götürüldü ancak Yüksek Mahkeme 8 Kasım’da “yapılan düzenleme Anayasa’ya uygundur” diye karar verdi.

KARARIN SONUÇLARI

· 8 Eylül 1999 tarihinden önce istifa eden memurlar, ikramiye alamayacaklar.

· 8 Eylül 1999 tarihinden önce memur olan ve daha sonra istifa etmek suretiyle memuriyetten ayrılanlar, 15 yıl sigortalılık süresi + 3.600 gün çalışılan süre olması koşulu ile emekli aylıkları bağlandığında ikramiye alabilecekler.

· 8 Eylül 1999 tarihinden sonra göreve başlamış olan devlet memuru, 7.000 prim gününü tamamlamak koşuluyla veya 25 yıl sigortalılık süresi içinde 4.500 gün hizmet süresi olduğunda istifa eder veya aylık bağlanır ise, ikramiye alabilecek.

· Evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde görevinden ayrılan kadın memurlar, ikramiye alabilecek.

· Memuriyet hizmeti askere gitme nedeniyle bitmiş ve askerden sonra memuriyete dönmemiş olanlar, ikramiye alabilecek.

· Devlet memurluğundan çıkarılanlar, ikramiye alamayacaklar.

293 BİN 802 EMEKLİ

Bu olay, 293 bin 802 emekliyi ilgilendiriyordu.

Hepsi nefesini tutmuş vaziyette Anayasa Mahkemesi kararını bekliyordu.

Maalesef, son yasayı uygun bulan Anayasa Mahkemesi kararıyla, yaklaşık 250-260 bin emekli, ikramiyelerini alamayacaklar.

Kalan 40 bin civarındaki emekliye ise, “emekliye ayrıldıkları tarih itibariyle” sembolik yani bazılarına 40-50 lira, bazılarına 3-4 lira ikramiye ödenecek.

Hatta her yıl için 3 -5 kuruş ödenenler de olacak!

ANAYASAYA AYKIRI

Anayasa Mahkemesi’nin bir kararına göre;

İkramiyelerin katkısız ve nemasız olarak ödenmesi, “sosyal hukuk devleti ilkesi” ile bağdaşmaz. Zira 14 yıl önce yapılan kesintilerin, katkısız ve nemasız olarak ödenmesi durumunda, ödeme tarihindeki tutarların herhangi bir ekonomik değeri kalmayacaktır (10.12.2001 Tarih ve E.2004/42, K.2001/361 sayılı Kararı, Bkz. 28.3.2002 tarihli R.Gazete).

Bu arada, dava açıp borçlu çıkan (SGK’nın avukatlık ücreti, masraflar vs.yi) ödemeleri istenen, çok sayıda emekli var.

Bunlar, yürürlükteki yasalara göre dava açtılar daha sonra “geriye dönük” olarak, aleyhlerine çıkartılan yasa nedeniyle mağdur edildiler.

Para beklerken, üste para vermeleri istendi.

Bu trajikomik uygulamaya son vermek gerekiyor..