Sözleşmesiz Ülkelerde Geçen Yurtdışı Çalışma Süreleri de Borçlanılabilir

1994-2000 yılları arasında Bağımsız Devletler Topluluğunda (Rusya ve Kırgızistan) çalıştım. Bu çalışmayı borçlanmamın mümkün olduğunu yanılmıyorsam sizin bir yazınızda okudum ama SGK - Sıhhiye/Ankara 'da bana "Hayır olmaz, o ülkelerle anlaşma yok " dediler. Bu konuda aydınlatır mısınız? Haldun KOYUNCU

Cevap: Size verilen bilgide büyük bir yanlışlık var. Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri halinde, bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirileceği 3201 sayılı Kanun hükmüdür.

Ayrıca Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik de sözleşmeli veya sözleşmesiz ülkelerde geçmiş sürelerin borçlanılması konusundaki detayları içermektedir. Buna göre sözleşme imzalanmış ülkelerdeki çalışmalar için hizmet toplamıyla kısmi aylık bağlama, hizmet birleştirme gibi ek başka hükümler söz konusudur. Sözleşmeli veya sözleşmesiz ülkelerde geçmiş olsun tüm yurtdışı çalışma sürelerinizi borçlanabilirsiniz.

Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde geçmiş çalışmalarınızı bulunduğunuz ülkelerdeki Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgelerinden veya yurtdışında çalıştığınız iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleriniz ile birlikte pasaportlunuzda bulunan çalışma izinlerinin tercümelerinden belgelendirebilirsiniz. Belirtmeliyim ki 1994-2000 yılları arası yurtdışı borçlanması yaparken en önemli yıllardır. Bu yılları taban ve tavan matrahlar arasında hangi matrahtan borçlanacağınız konusunda gerçek bir uzmandan destek almanızı öneririm.

Soru: 13.01.2001'de SSK sigortalılığına başladım. 7 bin gün 60 yaş şartlarına tabiyim. 3 bin 600 günle emekli olma durumunda yaş sınırında değişiklilik olur mu? 550 günlük askerliğimi borçlanırsam başlangıç tarihim öne çekilir mi? O zamanki emeklilik şartlarım ne olur? Serdar CUKADAR

Cevap: Sigortalılığa 08.09.1999'dan sonra başlayanların yaştan emeklilik bakımından tabi olacakları gün sayısı 4 bin 500'dür. 4 bin 500 günle de emekli olmanız için de ayrıca 60 yaş ve 25 yılı (13.01.2026) doldurmanız gerekmektedir. 55 günlük askerlik borçlanmasıyla başlangıcınız 08.09.1999’dan geriye çekilir 3 bin 600 günle 60 yaşında emeklilik hakkı elde etmiş olursunuz.

Soru: 01.01.1963 doğ. Bağ-Kur girişim 07.08.1988 tarihinde olup halen devam etmektedir. 18 ay askerliğimi yatırırsam ne zaman emekli olabilirim? Hasan GÖKTÜRK

Cevap: 01.06.2002'deki hizmet sürenize göre Bağ-Kur'dan normal emeklilikte tabi olacağınız yaş 51'dir. Ancak askerliğinizden 217 gününü borçlanırsanız hem 50 yaşına tabi olur, hem de 25 yıllık sigortalılığınızın 50 yaşını dolduracağınız 01.01.2013'te tamamlanmasını sağlayabilirsiniz.

Soru: 1954 doğ. 1973-1975 yılları arasında Almanya'da 514 gün çalıştım. 1997'den beri Bağ-Kur sigortalısıyım ve 2012 Nisan ayında 15 yılı doldurarak Bağ-Kur'dan emekliliğe hak kazanıyorum. Almanya'daki çalışmalarımı birleştirirsem daha erken emekli olabilir miyim? Aynur AKŞAM

Cevap: Dilerseniz Almanya'daki çalışma sürelerinizi birleştirerek kısmi aylık bağlatabilirsiniz. Dilerseniz 400 gün kadar yurtdışı borçlanması yaparak tam aylıkla hemen emekli olabilirsiniz. Kısmi aylık 15 tam yılla bağlatacağınız aylığın Türkiye’deki sigortalılık sürenizin Almanya ve Türkiye'deki toplam sigortalılık sürelerine oranı kadar bağlanır. Tabii yurtdışı borçlanması yaparsanız aylık bağlanması için kesin dönüş koşuluna takılabilirsiniz. Bu nedenle Almnaya'da ikamete dayalı bir sosyal yardım veya ödenek alıyorsanız yurtdışı borçlanması yapmanızı önermem.

Kaynak:Sözcü Gazetesi