Dizi ve film sanatçısı sigortalı yapılmak zorunda

5510 sayılı Kanun gereğince, dizi ve film sanatçıları, sigortalı yapılmak zorundadır. Aynı kişinin kendi adına serbest meslek kazanç vergi mükellefi olması bile bu durumu değiştirmez. Yapımcılar, lehine genel yazı imzalayan SGK Başkanı'na konuyu açıklama gereği duydum.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesine göre;
"...Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar..." eski adıyla SSK'lı yeni adıyla 4/A sigortalısıdır.

Bir sanatçı ile eser sözleşmesi yapabilmek için sanatçıdan istenen eserin, sanatçı tarafından belirlenen zamanda, sanatçı tarafından belirlenen çalışma sürelerinde ve sanatçı tarafından belirlenen yerlerde kendiliğinden hazırlanması ve isteyene CD-kaset veya benzeri şekilde teslimi gerekir. Ancak, bilindiği üzere dizi ve filmler yapımcının istediği yerlerde, yapımcının belirlediği zamanda, yapımcının istediği şekilde ve yapımcının emir ve talimatı altında çekilmektedir. Bu şekilde çalışmada sanatçı mutlaka SSK'lı (4/A'lı) yapılmak zorundadır.

AYNI ZAMANDA VERGİ MÜKELLEFİ OLAN SANATÇILAR
Sanatçılardan bazıları da serbest meslek kazancı dolayısıyla vergi mükellefidirler. Vergi mükellefi olan sanatçılar 5510 gereğince eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/B sigortalısıdır. Yani, vergi mükellefiyetleri onların Bağ-Kur sigortalısı olmasını gerektirir. Ancak, vergi mükellefi olan sanatçı bir de dizide-filmde oynamaya başlamışsa, bu dizi-filmde oynadığı süre boyunca SSK'lı yapılmak zorundadır. 5510 sayılı Kanun'un 53'üncü maddesi de bu konuyu açıkça yazmaktadır. (bkz. 5510/53. md). Dizide-filmde oynadığı süre boyunca da Bağ-Kur ortadan kalkar yerine SSK geçer. Dizideki görevi sona erdiğinde de SSK devreden çıkar ve Bağ-Kur devreye girer.

DİZİ İÇİN İNSAN ÜSTÜ ÇALIŞTIRILAN SANATÇILAR
Geçen hafta HABERTÜRK TV'de, sigortasız çalıştırılan dizi-film sanatçılarının sorunlarını dile getirmem esnasında, haklılığımdan kaynaklanan güçlülüğümü gölgelemek için tartışma-kavga çıkarmaya ve sunucu Didem Yılmaz'ı azarlamaya çalışan yapımcı Fatih Aksoy; dizilerin zorluğunu açıklamak için geçen yıl verdiği röportajda "Biz haftada bir saat yayınlanan dizi için en az 8 gün çalışmak zorundayız, bu sebeple dizilerin yayın saatleri azaltılmalı" mealinde sözler sarf etmişti. Aynı röportajda sanatçıların ve teknik ekibin diziyi yetiştirebilmek için günde en az 14-15 saat çalıştıklarının da üzerine basa basa anlatmıştı. Peki, yapımcıların kayıt ve belgelerine bakalım, tek bir kişi için bile fazla mesai parası ödenmiş mi? Bilmiyoruz çünkü, SGK müfettişlerinin defter-kayıt ve belgelerini istediği HİÇBİR YAPIMCI müfettişlere bunları vermedi.

Bu arada, yapımcıların sigortasız sanatçı çalıştırmasını görmezden gelip, Didem Yılmaz'ı eleştirip, yapımcı Fatih Aksoy'u sanki haklıymış gibi köşelerinde dile getiren, yapımcı yalakası yazarlar da var, ama onların bu köşede isimleri bile geçmez. Neden mi? Haklıdan değil güçlüden yana olmayı tercih edip binlerce sanatçının sigortasız çalıştırılmasını, ilerlemiş yaşlarında sefalet içinde ölmesini bile görmezden gelecek kadar insaftan yoksun oldukları için.

SGK başkanı temizlemeye çalışıyor

Ülkemizde dizi-film ve TV sektöründe 100 binden fazla kişi çalışıyor ama özellikle de teknik ekip ile sanatçıların sigortası HİÇ YOK. Mehmet Ali Alabora'nın başkanlığını üstlendiği Oyuncular Sendikası'nın
defalarca tekrarladığı başvurularından sonra da SGK, 15 müfettiş görevlendirip sektörün tümünü incelemeye aldı. Müfettişlere bunları verip incelemeye girmek yerine soluğu SGK başkanının yanında aldılar. SGK, genel yazı çıkarıp "Sanatçılar sigortasız çalışsın" dedi. Bunu ortaya çıkardım, şimdi de SGK başkanı ayıbı ortaya çıkınca, işi temizlemeye çabalıyor.