Stajyerler sigortalı olur mu

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte bir çok işletmede üniversite öğrencilerinin staj/çalışma dönemi başladı. Neredeyse her şirkette 5-10 üniversiteli stajyer var. Dolayısıyla işyerlerini de yine stajyerleri sigortalı yapmak, ücret ödemek gerekir mi telaşı sardı. Bu kapsamda üniversite öğrencilerini sosyal güvenlikleri açısından 3 farklı kapsamda değerlendirmek gerekmektedir.
  • Yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan üniversite öğrencileri,
  • Yüksek öğrenimleri sırasında okul tarafından staj yapması uygun görülen üniversite öğrencileri,
  • Staj zorunluluğu olmayan, yüksekokul tarafından staj yaptırılmayan ve işverenlerce bulunup çalıştırılan ya da keyfi staj yapan üniversite öğrencileri.

Sigorta primi okul tarafından yatırılanlar

Yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrencilerden okudukları eğitim kurumunda zorunlu staj şartı bulunanlar ve okul tarafından staj yapması uygun görülen öğrenciler staja başladıkları tarih itibariyle sigortalı sayılacaklar ve sigorta primleri de okulları tarafından ödenecek.

Torba Kanun'la özellikle stajyer üniversitelilerin sigortalılıkları ile ilgili olarak önemli değişiklikler yapılmıştır. Torba Kanun'la yapılan düzenlemeyle eskiden 3308 sayılı kanun kapsamında olmayan mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumları olan meslek yüksek okulu, Teknik Eğitim Fakültesi vb. mesleki ve teknik eğitim okulları öğrencileri 3308 sayılı Kanun kapsamına alınmıştır.

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında olmayan üniversite öğrencilerine ücret ödenme zorunluluğu olmayıp, ücret ödenmesi halinde ise bu ücretten vergi kesilmesi gerekir. Sadece 3308 sayılı kanun kapsamındaki meslek yüksek okulu, Teknik Eğitim Fakültesi vb. mesleki ve teknik eğitim veren yükseköğretim okulları öğrencileri için ödenen ücretten vergi kesilmeyecektir. SGK primleri de belirlenen staj dönemi için okul tarafından ödenmektedir.

Bu arada hemen hatırlatalım; okul tarafından sigorta primi yatırılanlar için emeklilik primi ödenmediğinden, staj dönemi sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmez ve prim gün sayısı olarak dikkate alınmaz.

Ücret ödenecek ve sigorta yapılacak stajyerler

Staj süresinin uzaması ve bir nevi çalışmaya dönüşmesi halinde, stajdan söz edilmesi mümkün olmayacağından, en az asgari ücret ödenmesi ve okul tarafından sigorta primleri ödenmeyeceğinden kendisine ödenen ücretten tüm kesintilerin normal sigortalı gibi yapılması gerekecektir. Yani, okul tarafından belirlenmiş olan staj süresini aşmamak gerekmektedir.

Staj zorunluluğu olmayan, yüksekokul tarafından staj yaptırılmayan ve işverence bulunarak çalıştırılan üniversite öğrencilerinin, işyerinde normal çalışanlar gibi ücret ve sigorta primleri işveren tarafından ödenmesi ve ödenen ücretten hem vergi, hem de sigorta priminin kesilmesi gerekecektir.

Yüksek öğrenimleri sırasında okul tarafından zorunlu staj yaptırılan ya da okul tarafından staj yapması uygun görülen ve SGK primleri okul tarafından ödenen üniversite öğrencileri dışındaki, keyfi staj yapan ve stajyer adı verilenlerinin sigortalı olması gerekecektir.

Ayrıca mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumu öğrencisi olup olmadığına bağlı olarak ücret ödenmesi de söz konusu olacaktır. Yani, staj yaptırılan kişinin sigorta priminin okul tarafından ödenip ödenmediğine bakılmalıdır. Eğer okul tarafından sigorta primi yatırılmıyorsa sigorta yapılması gerekecektir.

Önemli bir not; eğer staj yaptırılan üniversite öğrencisinin okul tarafından sigorta primi yatırılmıyorsa veya staj yapılan şirkette sigorta primi ödenmiyorsa, SGK müfettişi incelemesinde sigortasız işçi çalıştırıldığı iddia edilerek bir yıl boyunca beş puanlık prim indirimi teşvikinden mahrum bırakılırsınız. Bizden uyarması...

Kaynak: Resul Kurt