E Ticaret Nedir

E-ticaret her tür ürün ve hizmetin bilgi işlem ağlarıyla elektronik iletişim kanalları ve smart card, EFT, POS terminalleri ve faks gibi bilgi işlem araçları kullanarak alım satım işlemlerinin, alıcı ve satıcının aynı fiziki ortamda olmasına gerek olmadan yapılan ticarete elektronik ticaret, kısa adıyla e-ticaret denir. Günümüzde e-ticaret en yaygın olarak web ortamında yapılmaktadır. Elektronik ortamda yürüyen bu yeni ekonomiye dijital ekonomi ya da elektronik ekonomi (e-ekonomi) olarak tanımlanmaktadır.
Elektronik iletişim teknolojileri ticari hayatta 1980'lerden beri bu yana yoğun olarak kullanılmakta. 1995'den itibaren yaygınlaşmaya başlayan internetin e-ticaret için kullanımı ise oldukça ise 1997 tarihidir. Internet gelişiminde önemli bir itici güc de internet'in ticari hayatta da kullanımının yaygınlaşmaya başlaması olmuştur. Internetin ticari ürün ve hizmetlerin alım satımında kullanımı, ilk başta "belki olabilir" türünden ve süslü web sayfalarından oluşan denemelerden ibaretti. İlerleyen zamanda Amazon.com, Dixons, Yahoo, eBay gibi websitelerinin sadece internet üzerinden sattıkları ürün ve servislerle birer büyük şirket şekline dönüşmeleri, çok sayıda küçük ve orta ölçekli firmaya da ilham ve cesaret kaynağı oldu. Bugün internet üzerinden gerçekleştirilen e-ticaret ekonomisi her geçen gün artarak gelişimini sürdürmekte. 1999 yılında Amerikan Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı bir araştırmada (https://www.ecommerce.gov) internet ekonomisinin (ucuz girdi ve iş gücü, az maliyet, etkin müşteri hedeflemesi vb sebeplerle) enflasyon oranının azaltılmasında rol oynadığı saptanmıştır.

OECD, Avrupa Topluluğu, ABD gibi gelişmiş ekonomiler, internet üzerinden yapılan elektronik ticaretin küreselleşmesi ve sağlıklı bir yapıda gelişmesi için 1990'lı yılların sonlarından beri stratejik toplantılar yapmakta ve ortak eylem planları geliştirmeyi sürdürmektedirler. Bu çalışmalarda,
  • Kullanıcılar ve müşterilerin elektronik ticarete güvenlerinin artması (kişisel bilgilerin güvenliği, güvenli kredi kartı kullanımı, müşteri haklarının korunması vb),
  • Geleneksel ticari faaliyetlerin yapılabilmesi için geliştirilmiş/düzenlenmiş yasa ve kuralların elektronik ticari pazara da hitap eder hale gelmesi
  • e-ticaret için oluşturulan bilgi/iletişim altyapısının geliştirilmesi
  • Ürün, hizmet kalitesi ve rekabetin artırılması, tüketici memnuniyetinin artırılması
  • Elektronik ticaretten alınacak verimin arttırılması
gibi unsurlar göz önünde tutulmakta ve bu konularda hükümet politikalarına yön verecek kararlar alınmaktadır.

2000'li yıllardan itibaren Dünya ve Türkiye'de internetin de yaygınlaşmasıyla eticaret'e olan ilgi büyük bir ivmeyle kazanmıştır. Özellikle 2007 yılından itibaren bu artış olağanüstü bir hıza ulaşmıştır. 2000 Yılında Amerika'da e-ticaret işlem hacmi 39 milyar $, Türkiye 'de 25 milyon $ seviyelerinde iken bu rakamlar 2008 yılında Amerika'da 204 milyar $, Türkiye'de 500 milyon $'lık bir büyüklüğe ulaşmıştır. 2009 Sonu itibariyle Türkiye'de 4.500 civarında eticaret sitesinin faaliyet gösterdiği tahmin edilmektedir. Bu sitelerin 1.500'den fazlası 32 farklı sektöre çözümler üereten e-ticaret sistemlerini kullanmaktadır.

EU Summit, Mart 2000, Lizbon, Portekiz toplantısında 2010 yılına kadar, Avrupa Topluluğu bünyesinde, e-ticaret ile ilgili konularda 20 milyon yeni iş olanağı yaratılacağı tahmin edilmektedir. Tüm bu çalışmalar da gösteriyorki globalleşen dünyada e-ticaret'in ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz.

Ülkemizde de, 1998'den sonra, bazı büyük alışveriş merkezleri internet üzerinde satış mağazaları açmışlar, ayrıca kurumlara ve bireysel girişimcilere elektronik dükkan (e-dükkan) kiralayan servis sağlayıcılar ortaya çıkmaya başlamıştır. Basın ve bankacılık alanlarında, konularında öncü niteliği olan bazı kuruluşlar, e-ticaret alanında da yatırımlarını (2000'lerin başlarında) hızlandırmışlardır.