Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu IV

emeklilik, malûllük ve vazife malûllüğü aylıkları ile dul ve yetim aylıkları hakkında da uygulanır.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü
hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden
öğrenciler ile Emniyet Hizmetleri Sınıfında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalısmakta
olanların, bahse konu okullarda geçen basarılı eğitim süreleri, istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde
ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu
sürelere ait sigortalı ve isveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılır. Bundan
doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödenir.
Ayrıca, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce üniversitelerin çesitli fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek
okullarında kendi hesabına öğrenim yaptıktan sonra muvazzaf astsubay nasbedilenlerin sözü edilen okullarda
geçen basarılı öğrenim süreleri de istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde en az aylık alan astsubay
çavusun emekli keseneğine ait unsurlar üzerinden, bu fıkradaki esaslar dâhilinde borçlandırılarak tahsil edilmek
suretiyle hizmetten sayılır.
Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce, seçimler neticesinde belediye baskanı olarak görev yapmıs olup, bu
Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ek 68 inci maddesine
göre makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı ödenenler hariç olmak üzere, sosyal
güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaslılık aylığı almakta olanlardan; 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla
yürürlükten kaldırılan 39 uncu maddesine göre aylık bağlanması sartlarını haiz olanlara, bu Kanunun yürürlük
tarihinden itibaren, bu kisilerden bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla
yürürlükten kaldırılan 39 uncu maddesine göre aylık bağlanması sartlarını haiz olmayanlara ise bu sartları haiz
oldukları tarihten itibaren 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ek 68 inci maddesinde
belirtilen sartlar da dikkate alınarak, emsali belediye baskanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna
bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı, almakta oldukları emeklilik veya yaslılık aylıklarına ilâve
edilmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce seçimler neticesinde belediye baskanı olarak
görev yapmıs olup, bu Kanuna göre sigortalı iken yaslılık aylığı bağlananlardan; 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla
yürürlükten kaldırılan 39 uncu maddesine göre aylık bağlanması sartlarını haiz olanlara bu Kanunun geçici 2 nci
ve geçici 4 üncü maddeleri hükümleri de dikkate alınarak bu fıkrada belirtilen sartlar dahilinde söz konusu
tazminatlar aylıklarına ilâve edilmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce seçimler
neticesinde belediye baskanı olarak görev yapmıs olanlardan ölenlerin bu Kanunun 32 nci maddesinde
belirtilen sartlara sahip olmaları halinde, 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ek 68 inci
maddesinde belirtilen sartlar da dikkate alınarak, hak sahiplerine bu Kanunun 34 üncü, geçici 1 inci, geçici 2
nci ve geçici 4 üncü maddeleri hükümlerine göre söz konusu tazminatlar bu Kanunun yürürlük tarihinden önce
ölenler için bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölenler için ise ölüm
tarihinden itibaren ölüm aylıklarına eklenmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce
seçimler neticesinde belediye baskanı olarak görev yapmıs olanlardan; malûllük aylığı almakta olanlar ile
malûllük aylığına hak kazanacaklar 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 39 uncu maddesinde
belirtilen aylık bağlamaya iliskin sartlar dikkate alınmaksızın yukarıda belirtilen tazminat haklarından
yararlandırılır. Bu fıkraya göre tazminat tutarları ödendikçe Hazineden tahsil edilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ait 5434 sayılı Kanundan kaynaklanan alacakların takip
ve tahsil islemleri 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili hükümlerine göre Kurumca
sonuçlandırılır. Ancak bunlardan bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Maliye Bakanlığının ilgili birimleri
tarafından takip ve tahsil islemleri baslatılmıs olanların islemleri bunlar tarafından sonuçlandırılır.
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların borçlandığı, ihya ettiği
hizmetleri ile birlikte bu Kanuna göre aylığa hak kazanmaları ve müracaat etmeleri halinde, paranın ödendiği
tarihi takip eden ay basından itibaren kendilerine aylık bağlanır. Ancak emeklilik ikramiyesi ödenmis süreler
emeklilik ikramiyesinde nazara alınmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ölen, ancak bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun
hükümlerine göre ölüm aylığının bağlanabilmesi için yeterli prim ödeme gün sayısı olmayan sigortalının hak
sahiplerinin, prim ödeme gün sayısı bakımından bu Kanun hükümlerine göre ölüm aylığına hak kazanması
halinde, müracaat tarihini takip eden aybasından itibaren, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 5434 sayılı Kanun
hükümlerine göre hesaplanacak aylıkları, bu Kanunun 32 nci, 34 üncü ve 37 nci maddelerine göre ödenir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanuna göre istirakçi olup bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında sigortalılığı bulunmayanların
borçlandığı, ihya ettiği hizmetleri ile birlikte bu Kanuna göre aylığa hak kazanmaları ve müracaat etmeleri
halinde, bu maddeye göre borçlandığı ve ihya ettiği hizmetlerine ait paranın ödendiği tarihi takip eden ay
basından itibaren kendilerine bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre
hesaplanarak aylık bağlanır. Hak sahipleri hakkında bu fıkra hükmü uygulanmak suretiyle aylığa hak
kazandıklarında hesaplanan aylıkları, bu Kanunun 32 nci, 34 üncü ve 37 nci maddelerine göre ödenir. Ancak bu
süreler emeklilik ikramiyesinde nazara alınmaz.
Kesenek veya toptan ödemeleri zamanasımına uğramıs olması nedeniyle hizmetleri tasfiye edilmis olanların,
tasfiye edilmis süreleri bu Kanuna göre birlestirilecek hizmetlerden kabul edilir.
Personel mevzuatına göre almıs oldukları disiplin cezası sonucu 23/4/1999 tarihi ile 14/2/2005 tarihleri
arasında memuriyetleri sona erenlerden, 22/6/2006 tarihli ve 5525 sayılı Kanun uyarınca haklarında verilmis
disiplin cezaları bütün sonuçları ile ortadan kaldırılanların, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay
içerisinde Kuruma müracaatları halinde, görevlerinden ayrıldıkları tarih ile göreve basladıkları tarih arasındaki
prim veya kesenek ödenmemis süreleri, istekleri halinde, görevlerinden ayrıldıkları derece ve kademelerine
prim veya kesenek ödenmemis veya borçlanmak istedikleri sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir
kademe verilmek ve öğrenim durumları itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesindeki
yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergeleri ile emekli
keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamının müracaat tarihinde yürürlükte olan katsayı ile
çarpımı sonucu bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karsılık oranları borçlandırılmak
suretiyle hizmetten sayılır. Bundan doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl
içinde kendileri tarafından esit taksitlerle veya defaten ödenir.
Toptan ödeme ve ihya geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 5 (Değisik: 17/4/2008-5754/68 md.)
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için bu Kanuna
göre yapılacak toptan ödemelerin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki hizmet sürelerine ait bölümü,
bu Kanunla bazı maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre bu Kanunun yürürlük tarihi
itibarıyla hesaplanarak, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile toptan ödemenin yapılmasına iliskin yazılı istek
tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan tutar, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten sonraki süreler için bu Kanuna göre hesaplanan toptan ödeme tutarına ilâve edilerek
ödenir.
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten önce toptan ödeme yapılarak tasfiye edilen hizmetlerin 31 inci, 36 ncı ve 41 inci
maddelere göre ihyasında veya borçlanılmasında, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunla bazı
maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarih ile ihya talebine iliskin yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için, her yılın güncelleme katsayısı ile
çarpılarak bulunan değeri dikkate alınır.
506 sayılı Kanuna iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 6
17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malûllük, yaslılık ve ölüm sigortalarına
tescil edilmis olanlar hakkında, bu Kanunun 38 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki sigortalılık süresinin 18 yasın
doldurulduğu tarihten baslayacağına iliskin hükmü uygulanmaz.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga ek 24 üncü maddesinde sayılan kurum ve kuruluslarca, Kuruma
ödenmeyen sosyal yardım zamları, Hazine tarafından ilgili kurum ve kuruluslardan tahsil edilmek üzere Kuruma
ödenir.
(Değisik üçüncü fıkra: 17/4/2008-5754/69 md.) 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılmıs
olan isyeri tescilleri, bu Kanun hükümlerine göre yapılmıs sayılır.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 86 ncı maddesi hükmüne göre topluluk sigortasına tâbi olanların
ödedikleri is kazası, meslek hastalığı, hastalık, analık, malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primleri genel sağlık
sigortası dahil bu Kanuna göre ödenmis sayılır. Bu süreler yatırıldıkları sigorta kolları bakımından baslangıç
süresi ve prim ödeme gün sayısı olarak kabul edilir.
Bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 86 ncı maddesine göre
malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları bakımından topluluk sigortasına devam edenler, bu Kanunun 4 üncü
maddesi kapsamında durumları değerlendirilerek, durumlarına uyan bent kapsamında sigortalı sayılırlar.
Bunların kendileri veya isverenleri tarafından verilmesi gereken belgeler en geç üç ay içinde Kuruma verilmek
zorundadır.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 96 ncı maddesinin ikinci fıkrasına göre Sosyal Sigortalar Kurumuna
devir olan sandıklardan 23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre bağlanmıs emekli,
adi malûllük veya vazife malûllüğü aylıkları ile 23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin
birinci fıkrasına göre Kurumca bağlanan aylıklarla dul ve yetim aylıkları (aylık alan tek kisi de olsa) toplamı, net
asgarî ücretin % 70'inden asağı olamaz.
Aylık bağlama sartları bakımından bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalı sayılarak aylık bağlanacaklar için;
a) (Mülga: 17/4/2008-5754/69 md.)
b) (Değisik: 17/4/2008-5754/69 md.) 28 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 5400 günlük süre ilk defa;
1) 30/4/2008 tarihi ile 31/12/2008 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4600 gün olarak,
2) 1/1/2009 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı basında 4600 güne 100 gün eklenmek
suretiyle 5400 günü geçmemek üzere,
c) (Değisik: 17/4/2008-5754/69 md.) 28 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen 3960 günlük süre ilk defa;
1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile 31/12/2008 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 3700 gün olarak,
2) 1/1/2009 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı basında 3700 güne 100 gün eklenmek
suretiyle 3960 günü geçmemek üzere,
d) (Değisik: 17/4/2008-5754/69 md.) 28 inci maddenin besinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen 4320 günlük
süre ilk defa;
1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile 31/12/2008 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 3700 gün olarak,
2) 1/1/2009 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı basında 3700 güne 100 gün eklenmek
suretiyle 4320 günü geçmemek üzere,
e) (Değisik: 17/4/2008-5754/69 md.) 28 inci maddenin besinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen 4680 günlük
süre ilk defa;
1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile 31/12/2008 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4100 gün olarak,
2) 1/1/2009 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı basında 4100 güne 100 gün eklenmek
suretiyle 4680 günü geçmemek üzere,
uygulanır.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/69 md.) Sosyal güvenlik sözlesmesi imzalanmamıs ülkelerde is üstlenen isverenlerce
çalıstırılmak üzere bu ülkelere götürülen Türk isçilerinden, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce sadece
malûllük, yaslılık ve ölüm sigortalarına tabi topluluk sigortasına devam edenler ile isteğe bağlı sigortalı olarak
söz konusu ülkelere götürülmüs olan sigortalıların, bu Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi kapsamında
sigortalılıkları bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay içerisinde isverenlerince sağlanır ve buna iliskin
yükümlülükler yerine getirilir.
506, 1479, 5434, 2925, 2926 sayılı kanunlara iliskin ortak geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 7 (Değisik: 17/4/2008-5754/68 md.)
Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983
tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı
kanunlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine göre sandıklara tabi sigortalılık
baslangıçları ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen
süreler ve sigortalılık süreleri tabi oldukları kanun hükümlerine göre değerlendirilir.
Kanunun yürürlük tarihinden önce 24/6/1965 tarihli ve 635, 18/3/1986 tarihli ve 3269, 22/7/1965 tarihli ve
644, 1/11/1983 tarihli ve 2937, 25/3/1957 tarihli ve 6940 ve 26/10/1990 tarihli ve 3671 sayılı kanunlar ile 5434
sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre fiili hizmet süresine müstehak görevlerde çalısanların bu görevlerde
geçirdikleri süreler bu Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince aranan 3600 günün doldurulmasında nazara alınır.
17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinde sayılan itibari hizmet süresi kapsamında yer alıp
bu Kanunun 40 ıncı maddesinde sayılmayan islerde bu Kanunun yürürlük tarihinden önce geçen çalısma
sürelerinin bu maddenin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilmesinde 3600 gün prim ödeme sartı aranmaz.
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların borçlandıkları hizmetleri
nedeniyle borçlanma tutarlarından ödenmeyen kısmı var ise aylıklarından emekli keseneği oranında tahsil
edilmeye devam edilir.
Aylıkların hesabında 41 inci maddeye ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmaların bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki sürelere ait kazançları, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun
hükümlerine göre değerlendirilir. Ancak, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
bulunan sigortalılar için bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki dönemlere ait sürelerin bu Kanunun yürürlük
tarihinden sonra borçlanılması halinde de 41 inci madde ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanun hükümleri
uygulanır.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birden fazla dosyadan gelir veya aylık alınması durumunda bu Kanunun
yürürlük tarihinden sonra yeni dosyadan gelir veya aylık alınmasına hak kazanılması durumunda yeni bağlanacak
dosyadaki gelir ve aylık miktarı da dahil olmak üzere mukayese yapılarak en düsük miktarlı dosya kapsamdan
çıkarılır.
Birinci fıkrada belirtilen kanunlar kapsamında zorunlu sigortalı sayılanlar ile isteğe bağlı sigortalı olup sağlık
sigortasından yararlananların prim ödeme gün sayıları da genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısı olarak
değerlendirilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre ilk defa sigortalı
olanların sigortalılık baslangıç tarihinden önceki süreleri, bu Kanunun 41 ve 46 ncı maddeleri, 5434 sayılı
Kanunun ek 31 inci maddesi ile 3201 sayılı Kanuna göre borçlandırılmaları halinde, sigortalılığın baslangıç
tarihinin geriye götürülmesini ve haklarında bu Kanunun geçici maddelerinin uygulanmasını gerektirmez.
Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre itibari hizmet süresine müstehak
kadro ve görevlerde bulunanlardan bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
çalısmaya devam edenlerin itibari hizmet süreleri hakkında, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki
hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
30/4/2008 tarihinden sonra 506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre ilk defa sigortalı veya istirakçi
olanlar hakkında bu Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır. Geçici 2 nci
maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin son cümlesi hükmü bunlar hakkında uygulanmaz.
1479 sayılı Kanuna iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 8 (Değisik: 17/4/2008-5754/68 md.)
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç diğer alt bentlerine
göre sigortalılık niteliği tasıdıkları halde bu Kanunun yürürlük tarihine kadar kayıt ve tescillerini
yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren baslar. Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine göre sigortalı sayılanların hak ve
yükümlülüğü ise 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre baslar.
Ancak, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentlerine göre
sigortalı sayılanlardan bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren sigortalılıkları baslatılanların, bu Kanunun
yürürlük tarihi ile 4/10/2000 tarihi arasında geçen vergi mükellefiyet süreleri bulunmak kaydıyla, sigortalının
bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde talepte bulunması halinde, vergi mükellefiyet sürelerinin
tamamı için 80 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendine göre talep tarihindeki prime esas kazancının % 32’si
üzerinden borçlanma tutarı hesaplanır ve sigortalıya tebliğ edilir. Sigortalının kendisine tebliğ edilen borçlanma
tutarının tamamını tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde ödemesi halinde, bu süreler sigortalılık süresi olarak
değerlendirilir. Sigortalıya tebliğ edilen borç tutarının bu süre içerisinde tam olarak ödenmemesi halinde bu
süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve ödenen tutar bu Kanunun 89 uncu maddesine göre iade
edilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi gereğince 2004 sayılı Đcra ve
Đflas Kanununa göre baslatılmıs olan icra takipleri anılan Kanun hükümlerine göre takip edilerek sonuçlandırılır.
Emeklilik yasına iliskin bazı geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 9 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden
30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yasını doldurmak ve 7000 gün
malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödemis olmak sartıyla veya kadın ise 58, erkek ise 60 yasını
doldurmak ve 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi
ödemis olmak sartıyla yaslılık aylığından yararlanırlar.
(Değisik ikinci fıkra: 17/4/2008-5754/70 md.) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olup da
8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar kadın ise 58, erkek ise 60 yasını
doldurmus ve 25 tam yıl sigorta primi ödemis olması veya kadın ise 60, erkek ise 62 yasını doldurması ve en az
15 tam yıl malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödemesi sartıyla kısmi yaslılık aylığından yararlanırlar.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/70 md.) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olup da 8/9/1999
tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar kadın ise 58, erkek ise 60 yasını doldurmus ve
25 tam yıl sigorta primi ödemis olması veya 61 yasını doldurması ve en az 15 tam yıl malûllük, yaslılık ve ölüm
sigortaları primi ödemesi sartıyla kısmi yaslılık aylığından yararlanırlar.
17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olup da 8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine
kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yasını doldurmak ve onbes yıldan beri sigortalı olup
3600 gün malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödemek sartıyla yaslılık aylığından yararlanırlar.
Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce bazı hükümleri yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa
göre sigortalı sayılanlardan;
a) En az 20 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden isyerlerinin yeraltı isyerlerinde sürekli çalısan ve bu
islerde en az 5000 gün malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara yazılı talepleri halinde 28
inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yas sartları aranmaksızın yaslılık aylığı bağlanır.
b) En az 25 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden isyerlerinin yeraltı isyerlerinde yeraltı münavebeli
islerinde çalısan ve bu islerde en az 4000 gün malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara da
28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yas sartları aranmaksızın 8100 gün prim ödemis sigortalılar gibi
yaslılık aylığı bağlanır.
c) 50 yasını dolduran ve malûllük, yaslılık ve ölüm sigortalarına tâbi çalısmalarının en az 1800 gününü
Bakanlıkça tespit edilen maden isyerlerinin yeraltı islerinde geçirmis olan sigortalılara da birinci fıkrada
belirtilen diğer sartlarla yaslılık aylığı bağlanır.
(Değisik besinci fıkra: 17/4/2008-5754/70 md.) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce besinci fıkrada
belirtilen islerde çalısmaya baslayan sigortalıların, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra bu islerde
geçen çalısmalarının en az 1800 gün olması halinde bu çalısmalarının dörtte biri toplam prim ödeme gün
sayılarına ilave edilir. Bunlar için malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi, sigortalının prime esas kazancının
% 23’üdür. Bunun % 9’u sigortalı hissesi, % 14’ü de isveren hissesidir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
sonra ilk defa maden isyerlerinin yeraltı veya yeraltı münavebeli islerde çalısmaya baslayanlar hakkında, bu
Kanunun fiili hizmet zammı süresine ait hükümleri uygulanır.
506 sayılı Kanunun malûllük ve sakatlık hükümlerine iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 10
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup bu Kanunun yürürlük tarihinden önce ilk defa
sigortalı olanlardan, sigortalı olarak ilk defa çalısmaya basladığı tarihten önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun mülga 53 üncü maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan
ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılar, yasları ne olursa olsun en az onbes yıldan beri
sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaslılık ve ölüm sigortaları primi ödemis olmak sartıyla yaslılık
aylığından yararlanırlar.
(Değisik ikinci fıkra: 17/4/2008-5754/71 md.) Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olup bu Kanunun
yürürlük tarihinden önce veya sonra sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmıs durumda
olan sigortalılar hakkında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (b) alt
bendi ve geçici 87 nci maddesine göre islem yapılır.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlananlardan yaslılık aylığı
bağlananların aylıklarının kesilmesi ve tekrar bağlanmasında bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki hükümler
geçerlidir.
Birinci ve ikinci fıkraya göre bağlanan aylıkların aylık bağlama oranı, 5400 gün üzerinden hesaplanan orandan az
olamaz.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/71 md.) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, malûllük durumlarının tespiti
için talepte bulunan ve bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra malûl olduklarına karar verilenler hakkında 506
ve 2925 sayılı kanunlardaki diğer sartları da tasımaları halinde anılan kanunlara göre malûllük aylığı bağlanır.
55 inci maddenin dördüncü fıkrasındaki malûllük aylığı alt sınırı ile 33 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki ölüm
aylığı alt sınırı 17/10/1983 tarihli ve 2925 ve bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanunlara göre
bağlanacak malûllük ve ölüm aylıklarında, aynı kanunlar gereği bağlanan yaslılık aylığı ile kıyaslanarak
uygulanır.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/71 md.) 1/1/2000 tarihinden itibaren sigortalı olup, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce malûllük aylığı bağlanması için tahsis talebinde bulunan sigortalılar ile ölen sigortalıların hak
sahiplerine 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunla bağlanan aylıklar, 506 sayılı Kanunun geçici 89 uncu
maddesinde belirtilen alt sınır aylığı esas alınarak aylık baslangıç tarihi itibariyle yeniden hesaplanır. Olusacak
farklar bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren dört ay içerisinde ilgililere ödenir.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen alt sınır aylıklarının hesabında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 92 nci
maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen yarım aylıklar ile aynı Kanunun mülga 96 ncı maddesinin besinci
fıkrası hükmüne göre alt sınır aylığı uygulanmayan aylıklar ile sosyal güvenlik sözlesmeleri gereğince bağlanan
kısmî aylıklar dikkate alınmaz.
(Mülga son fıkra: 17/4/2008-5754/71 md.)
Sigortalı tesciline, sigorta sicil numarasına ve dıs temsilciliklerdeki görevlilere iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 11
(Değisik birinci fıkra: 17/4/2008-5754/72 md.) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce mevcut sosyal güvenlik
kurumlarında tescili yapılan sigortalılar ve ilk defa tescili yapılacak sigortalılar ile bunların hak sahipleri için
ortak bilgi bankası olusturulur. Bu sigortalılar ile sisteme yeni katılacak sigortalıların tescilinde, Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numaraları sosyal güvenlik sicil numarası olarak esas alınır.
Sigortalıların eski sigorta sicil numaraları, bu Kanuna göre tescil edilecekleri tarihe kadar kullanılmaya devam
edilir.
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olan sigortalıların, bu Kanunun 17 nci
maddesine göre hesaplanacak günlük kazançlarında; bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki sürelere ait prime
esas kazanç hesabında dikkate alınan unsurlar, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki sürelere ait prime esas
kazanç hesabında da dikkate alınır.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/72 md.) Hizmet akdiyle çalısan sigortalılar için Kanunun 17 nci maddesi gereğince
tespit edilecek günlük kazanç hesabına esas üç aylık dönemdeki kazançları Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
önce olanların son takvim ayı itibarıyla gelirlerinin hesaplanmasında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 506 sayılı
Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte dıs temsilciliklerde görevli sigortalı veya genel sağlık sigortalısı
personelden, temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet iznini veya bu devletin vatandaslığını da haiz
olanlar, uluslararası sosyal güvenlik sözlesmelerindeki hükümler saklı kalmak üzere ve Dısisleri Bakanlığının
olumlu görüsünün alınması sartıyla bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumları ile irtibatlandırılabilirler.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/72 md.) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre
istirakçi çalıstıran ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra da 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c)
bendi kapsamında sigortalı sayılan kisileri çalıstırmaya devam eden kamu idareleri 11 inci madde uyarınca isyeri
bildirgesini Kurumca belirlenecek sürede vermek zorundadırlar. Đsyeri bildirgesinin Kurumca belirlenecek süre
içinde verilmemesi durumunda, 102 nci maddenin (b) bendi gereğince idari para cezası uygulanır.
Genel sağlık sigortası geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 12 (Değisik: 17/4/2008-5754/68 md.)
Bu Kanunun uygulamasında sağlık hizmeti sunucularının sigortalılık kontrolü ve diğer provizyon islemlerini
elektronik ortamda yapmaya baslaması için gerekli altyapının kurulmasına kadar, sağlık bilgilerinin yazılı olarak
tutulmasına baslanır ve sağlık belgesinin veya sağlık karnesinin Kurumca verilmesine devam edilir.
Kamu idarelerinin sağlık hizmetlerinin sağlanmasına iliskin görevleri, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve
yükümlülükler çerçevesinde ilgili kayıt ve islemler Kurum tarafından devralınan tarihe kadar devam eder. Devir
süreci üç yıl içinde tamamlanır.
Kisilerin yürürlükten kaldırılan kanun hükümleri gereğince hak ettikleri sağlık hizmetleri, bu Kanun hükümleri
gereğince kapsama alınmamıs ise tedavi tamamlanıncaya kadar yürürlükten kaldırılan kanun hükümlerine göre
Kurumca sağlanmaya devam edilir. 67 nci madde gereği hesaplanan 30 günün hesabında kisilerin lehine olan
durum uygulanır. Genel sağlık sigortalısının ve bakmakla yükümlü olduğu kisilerin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce baslayan, ancak, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra faturalandırılan tedavi giderleri
Kurum tarafından karsılanır.
Bu Kanunun yürürlük tarihinden 1/1/2012 tarihine kadar bu Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendinin (1) numaralı alt bendi uygulanmaz. Bu sürede, 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Kanun kapsamında yesil
kart verilen ve verilecek kisiler durumlarında değisiklik olmaması kaydıyla baska bir isleme gerek kalmaksızın
bu Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık
sigortalısı sayılır. 3816 sayılı Kanun kapsamında yesil kart almak için müracaat etmekle birlikte, 3816 sayılı
Kanun hükümlerine göre tespit edilen aile içindeki kisi basına düsen gelir payının aylık tutarı; asgari ücretin
üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilen kisiler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas
günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri, asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu
tespit edilen kisiler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük
tutarı; asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilen kisiler için 82 nci maddeye göre belirlenen
prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas
alınır. (Ek cümle: 16/6/2010-5997/8 md.) 1/1/2012 tarihine kadar bu Kanunun uygulanmasında Kurumca talep
edilen aile içindeki kisi basına düsen gelir tutarlarının tespiti kararları, gerekli arastırma ve inceleme
yapıldıktan sonra, il ve ilçe idare kurulları tarafından verilir. (1)
60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri gereğince sigortalı sayılanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren en geç iki yıl içinde bildirimlerini yapmak zorundadır. Bu süre içinde, 60 ıncı maddenin birinci
fıkrasının (d) ve (g) bentleri gereğince genel sağlık sigortalısı sayılanlardan; tescil talebi olmayanların 18
yasından küçük çocuklarının sağlık hizmetlerinden yararlandırılması halinde bu kisiler Kurumca tescil edildikleri
tarih itibarıyla genel sağlık sigortalısı olurlar. Ancak, aile hekimliği uygulamasına baslanan illerde, bu kisiler iki
yıllık süreye bakılmaksızın genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kisi olarak Kurumca tescil
edildikleri tarih itibarıyla kapsama alınır.
Aile hekimleri tarafından baslatılan sevk zincirine uygun olarak alınan sağlık hizmetlerinde 68 inci maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen katılım payları, üç yıl süreyle % 50 oranında azaltılarak uygulanabilir.
70 inci maddenin birinci fıkrası gereği yapılacak belirlemeler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en
geç bir yıl içinde tamamlanır. Bu süre içerisinde 70 inci maddenin ikinci fıkrasının uygulanmasını il ve ilçe
bazında ertelemeye Sağlık Bakanlığı yetkilidir.
Đlgili kanunları gereği tedavi yardımları karsılanan kisiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte herhangi bir
isleme gerek kalmaksızın, bu Kanun açısından genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla
yükümlü olduğu kisi sayılır. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili kanunları gereği bakmakla yükümlü
olunan kız çocukları bu Kanun gereğince de bakmakla yükümlü olunan kisi sayılır. Ancak durumlarında değisiklik
olduğunda sağlık hizmetlerinden yararlanma kosulları bu Kanun hükümlerine göre yeniden belirlenir. Bu
kisilerin sigortalı ve sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kisilere iliskin bilgileri ilgili kurumlar tarafından bu
Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Kuruma bildirilir.
211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Đç Hizmet Kanununun, bu Kanuna aykırı hükümleri, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren iki yıl süreyle uygulanır.
17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık hali devam eden sigortalılar ile bunların sağlık
yardımına müstehak es ve çocukları, genel sağlık sigortası hükümlerine göre sağlanan sağlık hizmetlerinden ve
diğer haklardan yararlanma hakkına sahiptir.
63 üncü maddede sayılan finansmanı Kurumca sağlanacak sağlık hizmetleri ile 65 inci madde gereği ödenecek
gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin 72 nci madde hükümlerine göre Kurumca ödenecek bedelleri tespit
edilip yayımlanıncaya, 73 üncü madde hükümlerine göre sağlık hizmeti sunucuları ile sözlesmeler yapılıncaya
kadar, Kurum tarafından belirlenmis olan usûl ve esaslar, sağlık hizmeti bedelleri ile protokol ve sözlesmeler
geçerlidir.
4046 sayılı Kanunun uygulanmasına iliskin geçis esasları
GEÇĐCĐ Madde 13 (Değisik: 17/4/2008-5754/68 md.)
24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında is kaybı tazminatı alanlar 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı ve genel sağlık sigortalısı sayılır, ancak kısa vadeli
sigorta kollarına tâbi değildir.
Sigortalıların sigortalı olduklarını ayrıca Kuruma bildirme sorumlulukları yoktur.
Türkiye Đs Kurumu tarafından ilk is kaybı tazminatının ödendiği tarihi takip eden ay sonu itibarıyla, is kaybı
tazminatı alanlara iliskin primlerin aktarıldığı anda sigortalı bildirimi ve tescili yapılmıs sayılır.
Bu kapsamdakilerin sigortalılıkları is kaybı tazminatı ödeme süresinin bittiği tarihte sona erer. Đs kaybı
tazminatı sona erenler için bu Kanunun 9 uncu madde hükümleri uygulanmaz.
Đs kaybı tazminatından yararlananlar için Türkiye Đs Kurumu prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte bu Kanun
kapsamında isyeri ve isveren sayılmaz.
Sosyal güvenlik destek primine iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 14 – (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce istirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malûllüğü, malûllük ve yaslılık
veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalısmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla
yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Ancak;
a) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalısanlar için sosyal güvenlik destek
primi oranı 80 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançlar üzerinden 81 inci maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde belirtilen prim oranına yüzde 30 oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde
30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü isveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kisilerden sosyal güvenlik
destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların isverenleridir. Bunlar hakkında sadece is kazası
ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.
b) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu
kurum ve kuruluslarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına iliskin süreler
hariç olmak üzere çalısılan süreleri için, sosyal güvenlik destek primi oranı olarak bu Kanunun 30 uncu
maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde belirtilen hükümler uygulanır. Bu oran, bu maddenin yürürlüğe
girdiği yılda % 12 olarak, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak uygulanır. Ancak bu oran % 15’i
geçemez.
c) Harp malûlleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı
Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayis ve
güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malûllüğü aylığı almakta iken; bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarih itibarıyla çalısmaya devam edenler ile sonradan bu Kanuna tabi çalısmaya baslayacaklar için sosyal
güvenlik destek primi uygulanmaksızın bu Kanunun 5 inci maddesinin © bendi hükümleri uygulanır.
d) 5434 sayılı Kanuna göre vazife malûllüğü aylığı almakta iken bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında çalısmaya devam edenler hakkında,
bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde yazılı talepleri doğrultusunda bu Kanunun is kazası ve
meslek hastalığı sigortası hükümleri ve uzun vadeli sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primine ait
hükümler uygulanır. Bunlardan uzun vadeli sigorta primi ödeyenlerin belirtilen süre içinde yazılı talepte
bulunmamaları halinde ayrıca is kazası meslek hastalığı hükümleri uygulanır, sosyal güvenlik destek primi
kesilmez. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce istirakçi olup, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra
5434 sayılı Kanun hükümlerine göre vazife malûllüğü aylığı bağlananlardan bu Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında çalısmaya baslayanlar hakkında da yazılı talepleri doğrultusunda
islem yapılır. Bu bent kapsamında olanlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz. 3713 sayılı Kanuna
göre vazife malûllüğü aylığı almakta olanlar, sınıf veya görev değistirerek çalısmaya devam eden istirakçiler
ile aynı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife malûllüğü aylığı alan ve bu Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalısan veya daha sonra çalısmaya baslayan er ve erbasların, bu Kanunun
yürürlük tarihinden sonra müracaat tarihlerini takip eden aybasından itibaren bu Kanunla yürürlükten kaldırılan
hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre görevlerinden ayrılmasına gerek kalmaksızın alınacak
emekliye sevk onayına istinaden vazife malûllüğü aylıkları bağlanarak ödenir. Bu kapsamda olup da
görevlerinden emekliye ayrılanlar hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı
Kanun hükümlerine göre islem yapılır.
(Ek fıkra: 18/2/2009-5838/32 md.) 2925 sayılı Tarım Đsçileri Sosyal Sigortalar Kanununa göre yaslılık aylığı
almakta iken çalısmaya baslayanların aylıkları kesilmez ve bunlar hakkında da bu maddenin sosyal güvenlik
destek primi alınmasına iliskin hükümleri uygulanır. (1)
Prime esas kazancın beyanına iliskin geçis hükmü
GEÇĐCĐ Madde 15 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç, kendi adına ve
hesabına bağımsız çalısan sigortalılardan, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olarak kaydı ve tescili
yapılmıs olanların bu Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazançlarını Kurumca belirlenecek
sürede beyan etmemeleri halinde, ödeyecekleri aylık primler beyanda bulununcaya kadar daha önce ödemis
oldukları gelir basamaklarına karsılık gelen tutarlar üzerinden alınır.
Ancak, bu tutarlar 82 nci maddede belirtilen asgari günlük kazanç alt sınırına göre hesaplanan aylık prime esas
kazanç tutarından az olamaz.
Kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyette bulunan sigortalılar (…)(3) ile esnaf muaflığından yararlanan kadın
sigortalılara iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 16 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan köy muhtarları ile (4) numaralı alt
bendinde belirtilenler için 80 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen “otuz” ibaresi ile (4)
numaralı alt bendinde belirtilenler için, bu Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde belirtilen
“otuz” ibaresi, bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için “onbes” olarak uygulanır ve prime esas günlük kazancın
otuz katını geçmemek üzere takip eden her yıl için bir puan artırılır.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5763/25 md.; Mülga: 31/7/2008-5797/11 md.)
(Ek fıkra: 17/4/2008-5763/25 md.) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, 31/12/1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen isleri,
hizmet akdiyle herhangi bir isverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yapmakta olanların bu
maddenin yürürlük tarihinden sonra aynı sartlarla bu isleri yaptıkları, Maliye Bakanlığının görüsü alınarak
Kurumca belirlenen usul ve esaslara göre tespit edilen kadın isteğe bağlı sigortalılar; bu maddenin yürürlüğe
girdiği yıl için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının onbes katı üzerinden
baslanılarak, takip eden her yıl için bir puan arttırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere malullük,
yaslılık, ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi öderler.
Kendi adına ve hesabına çalısanların sigortalılıklarının durdurulmasına iliskin hükümler
GEÇĐCĐ Madde 17 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalısanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalısanlardan, 1479 ve
2926 sayılı kanunlara göre tescilleri yapıldığı halde, bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla bes yılı asan süreye
iliskin prim borcu bulunanların, bu sürelere iliskin prim borçlarını, prim borçlarının ödenmesine iliskin Kurumca
çıkarılacak genel tebliğin yayımı tarihini takip eden aybasından itibaren 6 ay içerisinde ödememeleri halinde,
prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karsıladığı ayın sonu itibarıyla,
prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılığı durdurulur. Prim borcuna iliskin
süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve bu sürelere iliskin Kurum alacakları takip edilmeyerek,
Kurum alacakları arasında yer verilmez.
Ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre
belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ
tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.
Sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanlar için de bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır.
Bazı aylık tazminat ve yardımlara iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 18 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Đlgili kanunlarında düzenleme yapılıncaya kadar;
a) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilenlerden bu Kanunla
yürürlükten kaldırılan maddeleri dahil 5434 sayılı Kanuna göre vazife veya harp malûlü sayılması gerekenlerin
ve Türk Silâhlı Kuvvetleri tarafından görevlendirildiği tarihte uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak
çalısmayanlardan bu Kanunla yürürlükten kaldırılan maddeleri dahil 5434 sayılı Kanuna göre harp malûlü
sayılması gerekenlerin kendileri ile bunların dul ve yetimlerine bağlanacak aylıklar hakkında bu Kanunun
yürürlük tarihinden önceki hükümlerin uygulanmasına devam olunur.
b) 5434 sayılı Kanunun ek 77 nci maddesinin birinci fıkrası ile bu Kanunun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrasında
sayılanlara ve bunların haksahiplerine, ilgili kanunları ve bu Kanun çerçevesinde bağlanacak aylıkları
toplamının, emsallerinin 5434 sayılı Kanunun ek 77 nci maddesine göre yükseltilerek hak kazandıkları
aylıklardan düsük olması halinde, aradaki fark ayrıca ödenir.
c) 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi, 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı Kanun, 3/11/1980
tarihli ve 2330 sayılı Kanun, 11/10/1983 tarihli ve 2913 sayılı Kanun, 28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Kanun,
12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Kanun ile yılı bütçe kanunlarına ekli cetveller kapsamına giren kisilere ve diğer
kanunlarda yapılan atıflar sebebiyle 2330 sayılı Kanun esas alınarak ilgililerine aylık, tazminat ve ek ödeme
verilmesi ile yardım islemleri hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan maddeleri dahil 5434 sayılı Kanunun
ilgili hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
(Ek fıkra: 16/6/2010-5997/11 md.) Polis Akademisinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin yetim aylıkları bu
öğrenimleri süresince kesilmeksizin ödenmeye devam edilir.
Bu madde kapsamına girenler için yukarıdaki fıkralar gereğince Kurumun yükleneceği ilâve giderler, ödeme
tarihinden itibaren en geç iki ay içinde faturası karsılığı Hazineden tahsil edilir.
Aylık alanlardan kesilecek sağlık sigortası primi
GEÇĐCĐ Madde 19 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre aylık almakta olanlarla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi kapsamında çalısmaları nedeniyle bu Kanunun geçici 2 nci maddesine göre aylık bağlanacaklara ilgili
dosyasından on yıl süreyle sağlık sigortası veya genel sağlık sigortası primi ödememis olanlardan, sağlık sigortası
ve genel sağlık sigortası primi kesilmis olan süreler düsülmek kaydıyla, aylıklarının % 10’u oranında ve 10 yılı
tamamlayacak süreyle genel sağlık sigortası primi kesilir.
506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar ve ilgili hükümler
GEÇĐCĐ Madde 20 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans sirketleri, ticaret odaları,
sanayi odaları, borsalar veya bunların teskil ettikleri birlikler personeli için kurulmus bulunan sandıkların
istirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmıs olanlar ile bunların hak sahipleri herhangi bir isleme gerek kalmaksızın
bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilerek bu Kanun
kapsamına alınır. Üç yıllık süre Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl daha uzatılabilir. Devir tarihi itibarıyla
sandık istirakçileri bu Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
Sosyal Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müstesarlığı, Devlet Plânlama Teskilatı Müstesarlığı,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, her sandık için ayrı ayrı olmak
üzere hesabı yapılan Sandığı temsilen bir ve Sandık istirakçilerini istihdam eden kurulusu temsilen bir üyenin
katılımıyla olusturulacak komisyonca; her bir sandık için sandıktan ayrılan istirakçiler de dâhil olmak üzere,
devir tarihi itibarıyla devredilen kisilerle ilgili olarak, sandıkların bu Kanun kapsamındaki sigorta kolları
itibariyle gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüğünün pesin değeri hesaplanır. Pesin değerin aktüeryal
hesabında kullanılacak teknik faiz oranı yüzde 9,8 olarak esas alınır.
Belirlenen pesin değer, onbes yıldan fazla olmamak üzere, yıllık esit taksitlerle her yıl için ayrı ayrı Hazine
Müstesarlığınca açıklanacak Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin
yıllık ortalama nominal faizi üzerinden sandıklardan ve bu sandık istirakçilerini istihdam eden kuruluslardan
müteselsilen Kurumca bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
Devir islemi tamamlanıncaya kadar, sandık istirakçileri, sandıktan aylık ve gelir alanlar ile bunların hak
sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine, ilgili sandık
mevzuat hükümlerine göre sandıklarca ve sandık istirakçilerini istihdam eden kuruluslarca devam edilir.
Devir islemi tamamlandıktan sonra sandıklarca ödenen aylık ve gelirlerin, bu Kanunun yürürlük tarihinden
önceki süreler için 506 sayılı Kanun, yürürlük tarihinden sonraki süreler için bu Kanun hükümleri uygulanmak
suretiyle hesaplanacak aylık ve gelirlerin üzerinde olması halinde söz konusu farklar, pesin değer hesabında
dikkate alınır ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgililere ödenmeye devam edilir. Devir tarihinden sonra bu
kisilerin gelir ve aylıklarının durum değisikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi ve yeniden
bağlanması islemleri sırasında vakıf senetlerine göre yapılacak hesaplamalar ilgili sandıklar veya sandık
istirakçilerini istihdam eden kuruluslar tarafından Kurum kontrolünde yapılır.
Devir tarihi itibariyle sandıklarda istirakçi olanlar ile sandıklardan ayrılmıs olup, aylık veya gelir almayanların
sandıklara karsı hak sahibi olmaları halinde tahsis talep tarihi itibariyle aylıkları, bu Kanunun geçici 2 nci
maddesi hükümlerine göre hesaplanır. Geçici 2 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanmasında bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönem için 506 sayılı Kanun hükümlerine göre Kurum tarafından ve
vakıf senetlerine göre ilgili sandıklar ve sandık istirakçilerini istihdam eden kuruluslar tarafından Kurum
kontrolünde hesaplama yapılır. Geçici 2 nci madde kapsamında hesaplanacak aylıklar ile sandıkta geçen süreler
dikkate alınarak sandık hükümlerine göre hesaplanacak aylıklar arasında fark olması halinde söz konusu farklar,
pesin değer hesabında dikkate alınır ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgililere ödenmeye devam edilir. Bu
kisilerin gelir ve aylıklarının durum değisikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi ve yeniden
bağlanması islemleri sırasında vakıf senetlerine göre yapılacak hesaplamalar ilgili sandıklar veya sandık
istirakçilerini istihdam eden kuruluslar tarafından Kurum kontrolünde yapılır.
Sandık istirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmıs olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik
Kurumuna devrinden sonra bu kisilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karsılanmayan diğer
sosyal hakları ve ödemeleri, sandıklar ve sandık istirakçilerini istihdam eden kuruluslarca karsılanmaya devam
edilir.
Bu maddenin uygulanmasına iliskin usûl ve esaslar ile bu maddenin besinci ve altıncı fıkralarında belirtilen
farklara iliskin pesin değerin ilk taksitle birlikte defaten veya taksitler halinde ödenmesi konusu, Sosyal
Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müstesarlığı, Devlet Plânlama Teskilatı Müstesarlığı, Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, Sandık istirakçilerini istihdam eden
kuruluslar ile sandıkların görüs ve önerileri alınarak Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir. Taraflar, Sosyal
Güvenlik Kurumunca belirlenecek tarihe kadar görüs ve önerilerini yazılı olarak verirler.
Bu maddenin uygulanmasına iliskin is ve islemlerde Türkiye Odalar, Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta ve
Emekli Sandığı Vakfı istirakçilerini istihdam eden kurulusları, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu ile kurulan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsil eder.
Söz konusu sandıklar ve sandık istirakçilerini istihdam eden kuruluslar ile Kurum, bu madde uygulamasına iliskin
tüm islemler nedeniyle doğacak her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Bu Kanunun kısa vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası hariç diğer hükümleri bakımından; vakıf
senetlerinde bu Kanuna aykırı hükümler bulunması halinde, bu Kanunun yürürlük tarihi itibariyle bu Kanun
hükümleri uygulanır.
30/4/2008 tarihinden itibaren, sandıklarca bağlanmıs/bağlanacak olan gelir veya aylıklara yapılacak artıslar,
506 sayılı Kanuna göre bağlanan gelir veya aylıklara yapılan artıslardan fazla olamaz.
Bu maddenin besinci ve altıncı fıkralarına göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenecek olan aylık ve
gelirler üzerindeki farklar ve bu madde çerçevesinde devre iliskin belirlenecek usûl ve esaslar bu maddenin
yayımından önce 506 sayılı Kanunun ek 36 ncı maddesine göre devri gerçeklesmis veya devam eden sandıklar
için uygulanmaz.
5411 sayılı Bankacılık Kanununun 58 inci maddesi hükümleri bu madde kapsamında yapılacak devir ve diğer
islemler hakkında uygulanmaz.
2108 sayılı Yasaya iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 21 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce 2108 sayılı Yasanın 4 üncü maddesine göre muhtar seçildikleri tarih
itibarıyla 1479 sayılı Kanuna göre kayıt ve tescilleri yapılan köy muhtarlarından; bu Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümlerine göre sigortalılıklarını devam ettirmek
isteyenlerin bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde yazılı talepte bulunmaları halinde
sigortalılıkları aynen devam ettirilir. Bu süre içerisinde talepte bulunmayanlar hakkında ise bu Kanun hükümleri
uygulanır.
Anonim sirket kurucu ortaklarının sigortalılıklarına iliskin geçis hükümleri
GEÇĐCĐ Madde 22 (Ek: 17/4/2008-5754/73 md.)
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen anonim
sirketlerin kurucu ortaklarından daha önce 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesine tabi olarak sigortalı
olanlardan sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde
yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilir. Bu süre içerisinde talepte
bulunmayanların sigortalılıkları ise bu Kanunun yürürlük tarihi itibariyle sona erer.
Sosyal güvenlik prim yapılandırılması bozulanlara iliskin hükümler
GEÇĐCĐ Madde 23 (Ek: 15/5/2008-5763/26 md.)
(1) 22/2/2006 tarihli ve 5458 sayılı Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması ve Bazı
Kanunlarda Değisiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci ve 2 nci maddeleri kapsamına giren borçları yeniden
yapılandırıldığı halde aynı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca yeniden yapılandırma haklarını bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar kaybedenlerin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip
eden iki ay içinde Kuruma yazılı olarak basvurmaları halinde, bozulmus olan yeniden yapılandırma anlasmaları,
5458 sayılı Kanuna göre yapılmıs olan basvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınmak suretiyle ihya
edilir.
(2) Yeniden yapılandırma anlasmaları ihya edilen borçluların, yeniden yapılandırma anlasmalarının bozulduğu
tarihten sonra 5458 sayılı Kanun kapsamına giren borçları için yaptıkları ödemeler, anılan Kanunun 1 inci
maddesi kapsamında olanlar için aynı borç türündeki taksit tutarlarına, 2 nci maddesi kapsamında olanlar için
ise anılan Kanunun 10 uncu maddesi hükmüne göre mahsup edilir.
(3) Đhya veya mahsup islemleri sonucunda bu maddeye göre yapılan basvuru tarihinden önce vadesinde
ödenmediği veya eksik ödendiği anlasılan taksit tutarlarının, ödeme tarihine kadar gecikilen her ay için ayrı ayrı
Hazine Müstesarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası (YTL) cinsinden iskontolu ihraç edilen
Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının
bilesik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz miktarıyla birlikte basvuru tarihini takip eden altı ay
içinde ödenmesi halinde, 5458 sayılı Kanunun yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanılır. Bu fıkrada
belirtilen ödeme yükümlülüklerinin söz konusu altı aylık süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde
yeniden yapılandırma hakkı kaybedilir ve yapılandırma islemleri iptal edilerek, ödedikleri tutarlar sosyal
güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilir.
(4) Bu madde hükümlerinden yararlandırılan borçluların, bu maddeye göre yapılan basvuru tarihinden itibaren
vadesi gelecek taksitleri ile cari ay prim ödeme yükümlülükleri yönünden, 5458 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi
hükümleri uygulanır. Su kadar ki, 5458 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi hükümleri, anılan Kanunun 1 inci maddesi
kapsamına giren borçlular yönünden, bu maddeye göre yapılan basvuru tarihini takip eden üçüncü ayın
sonundan, 2 nci maddesi kapsamına giren borçlular yönünden ise bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen altı
aylık sürenin sonundan itibaren geriye doğru bakılarak uygulanmaya baslanır.
(5) 5458 sayılı Kanunun 1 inci ve 2 nci maddeleri kapsamına giren borçları yeniden yapılandırılanlardan, aynı
Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca yeniden yapılandırma haklarını kaybetmis olup, kapsama giren bu borçlarının
tamamını sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre ödemis olanlar hakkında bu madde hükümleri
uygulanmaz. Borçlarını kısmen ödemis olup bu maddeden yararlanmak için basvuranlara, daha önce ödemis
oldukları tutarlar iade edilmez, bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları saklı kalmak kaydıyla mahsup islemi
yapılmaz.
(6) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 5458 sayılı Kanun kapsamına giren borçlar nedeniyle, tasınır ve
tasınmaz mallara konulan hacizler ile alınan teminatlar vadesi geçmis taksitlerin ödenmesinden sonra yapılan
ödemeler nispetinde, üçüncü sahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise vadesi geçmis taksitlerin
ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılır.
(7) 1479 ve 2926 sayılı Kanunlar kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, ödeme vadesi geçmis
taksitleri ile 1/4/2006 tarihinden sonraki süreye iliskin prim borçlarını ödemeleri ve bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten sonraki taksit ve cari ay primlerine iliskin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri
durumunda sağlık sigortasından yararlanmaya baslatılır.
(8) Bu maddede belirtilen hükümlerden yararlanmak üzere basvuran borçluların, kapsama giren borçları
nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptıkları itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat
etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları sarttır.
(9) Bu maddenin uygulanmasına iliskin usul ve esasları belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.
Sosyal güvenlik alacakları
GEÇĐCĐ Madde 24 (Ek: 15/5/2008-5763/27 md.)
(1) 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre takip edilen 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı
Büyüksehir Belediyesi Kanununun geçici 3 üncü maddesi, mülga 7/12/2004 tarihli ve 5272 sayılı Belediye
Kanununun geçici 7 nci maddesi ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun geçici 5 inci maddesine
istinaden Uzlasma Komisyonunca karara bağlanan ve Bakanlar Kurulunca onaylanarak Resmi Gazetede
yayımlanan borçlar hariç olmak üzere, bu maddeye göre yapılan basvuru tarihine kadar tahakkuk ettiği halde
ödenmemis olan, 2008/Mart ve önceki dönemlere iliskin sigorta primi, issizlik sigortası primi, idari para cezası,
sosyal yardım zammı ile bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar müracaat edilmis
olması kaydıyla 31/3/2008 tarihine kadar bitirilmis olan özel bina insaatı ile ihale konusu islerden Sosyal
Güvenlik Kurumunca yapılan ön değerlendirme, arastırma veya tespit sonucunda yeterli isçilik bildiriminde
bulunulmadığı anlasılanların fark isçiliğe iliskin borçları, isteğe bağlı sigortalıların 2003/Mayıs ila 2008/Mart
dönemleri arasında isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları, topluluk sigortasına
tabi olanların 2008/Mart ve önceki dönemlere iliskin malullük, yaslılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları,
2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalısanlar Sosyal Sigortalar Kurumu
Kanunu ile 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalısanlar Sosyal Sigortalar
Kanununa göre sigortalı olanların 31/3/2008 tarihine kadar olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçları,
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde yazılı olarak basvurulması kaydıyla, bu maddede
belirtilen sartlarla pesin veya yirmidört aya kadar esit taksitler halinde ödenir.
(2) Pesin ödeme yolunun tercih edilerek borç aslının tamamının ve basvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar
sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde
onbesinin basvuru tarihini takip eden bir ay içinde ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının
kalan yüzde seksenbesi terkin edilir.
(3) Taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, birinci fıkra kapsamına giren borç asıllarına basvurunun
yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve
gecikme zammının; oniki aya kadar taksitlendirmelerde yüzde ellibesi, oniki ayı asan taksitlendirmelerde yüzde
otuzu terkin edilir ve kalan kısmı borç asıllarına ilave edilerek taksitlendirmeye esas borç hesaplanır. Bulunan
bu tutar, taksit süresine bölünmek suretiyle ödenecek aylık taksit miktarı bulunur. Đlk taksitin ödeme
yükümlülüğü, bu maddeye göre basvurunun yapıldığı ayı takip eden ayda baslar. Baslangıçta taksitle ödeme
yolu seçilip daha sonra taksitlendirilen borcun kalan kısmının pesin ödenmek istenilmesi halinde, baslangıçta
seçilen taksitlendirme süresine bağlı terkin oranı değistirilmez.
(4) Borçlular, borç türü bazında taksitlendirilmis borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılında üç
defadan fazla yerine getirmemeleri veya eksik yerine getirmeleri ya da bir takvim yılında üç defaya kadar
ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarını en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar gecikilen her ay
için Hazine Müstesarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası (YTL) cinsinden iskontolu ihraç edilen
Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının
bilesik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz miktarı ile birlikte ödememeleri halinde, bu maddeye
göre taksitlendirme haklarını kaybederler ve taksitlendirme öncesi duruma dönülerek ödedikleri taksit tutarları
sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilir.
(5) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmis gecikme cezası ve gecikme zammı, yanlıs veya
yersiz alınan tutarlar hariç iade ve mahsup edilmez.
(6) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu madde kapsamına giren borçlar nedeniyle, tasınır ve tasınmaz
mallara konulan hacizler ile alınan teminatlar yapılan ödemeler nispetinde, üçüncü sahıslar nezdindeki hak ve
alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılır.
(7) Bu madde kapsamına giren borçları ilgili Kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirilmis veya yapılandırılmıs
olan borçlularca, tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma islemlerinin bozularak birinci fıkra kapsamına giren
borçlarının bu maddeye göre pesin ödenmesinin veya taksitlendirilmesinin basvuru süresi içinde yazılı olarak
talep edilmesi halinde, daha önce yapılmıs olan tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma islemleri bozularak,
ödemis oldukları tutarlar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edildikten sonra birinci
fıkra kapsamına giren kalan borçları bu maddeye göre pesin ödenir veya taksitlendirilir.
(8) 22/2/2006 tarihli ve 5458 sayılı Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması ve Bazı
Kanunlarda Değisiklik Yapılması Hakkında Kanuna göre yapılandırma anlasmaları devam eden veya ihya edilen
borçluların 5458 sayılı Kanun kapsamı dısında kalan ancak, bu madde kapsamına giren borçları hakkında, talep
etmeleri halinde bu madde hükümleri uygulanır.
(9) Büyüksehir belediyeleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluslar birinci fıkra kapsamına giren borçlarının
taksitlendirilmesini talep etmeleri halinde, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyüksehir Belediyesi Kanununun
geçici 5 inci maddesi ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun geçici 6 ncı maddesi kapsamına
giren borçları için ilgili kanunlar gereğince yapılan kesinti tutarları bu madde uyarınca ödenmesi gereken taksit
tutarlarına mahsup edilebilir. Kesinti tutarlarının, aylık taksit tutarlarına mahsup edilmediği durumlarda aylık
taksit tutarlarının tamamı, kesinti tutarlarının, aylık taksit tutarlarını tam olarak karsılamadığı durumlarda ise
bakiye taksit tutarları borçlularca ödenir.
(10) 1479 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, bu madde kapsamı
dısında borçlarının bulunmaması veya bu madde kapsamı dısında borçları bulunmakla birlikte bu borçların özel
kanunlara göre yapılandırılmıs olup ödeme yükümlülüklerinin de yerine getiriliyor olması ve birinci fıkraya göre
hesaplanan toplam borçlarının ilk dört taksitini ödemeleri kaydıyla sağlık sigortasından yararlanmaya baslatılır.
(11) Bu maddede belirtilen hükümlerden yararlanmak üzere basvuran borçluların, kapsama giren borçları
nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptıkları itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat
etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları sarttır.
(12) Bu maddenin uygulanmasına iliskin usul ve esasları belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.
GEÇĐCĐ Madde 25 (Ek: 31/7/2008-5797/4 md.)
5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamına giren borçları anılan madde hükümlerine göre
yapılandırılmamıs olan isveren ve sigortalıların, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yirmi gün içinde
yazılı olarak Kuruma basvurmaları kaydıyla, söz konusu madde kapsamına giren borçları bu maddede belirtilen
sartlarla pesin veya oniki aya kadar taksitler halinde ödenir.
Pesin ödeme yolunun tercih edilerek, basvuru tarihini takip eden ayın sonuna kadar borç aslının tamamının ve
basvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme
cezası ve gecikme zammının yüzde yirmisinin ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan
yüzde sekseni terkin edilir.
Taksitle ödeme yolunun tercih edilerek, borç aslının tamamının ve basvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar
sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde
ellisini 12 aya kadar esit taksitle ödemeleri halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan yüzde ellisi
terkin edilir. Đlk taksitin ödeme yükümlülüğü bu maddeye göre basvurunun yapıldığı ayı takip eden ayda baslar.
Baslangıçta taksitle ödeme yolunun seçilip daha sonra taksitlendirilen borcun kalan kısmının pesin ödenmek
istenmesi halinde, baslangıçta seçilen taksitlendirme süresine bağlı terkin oranı değistirilmez.
Geçici 24 üncü maddenin dördüncü, besinci, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci fıkraları
bu maddeden yararlanmak için basvuranlar hakkında da uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasına iliskin usul ve esasları belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.
GEÇĐCĐ Madde 26 (Ek: 28/1/2010-5951/11 md.)
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine;
a) 2010 yılı basından önce bağlanmıs gelir ve aylık tutarları, dosya bazında ödenmesi gereken miktar esas
alınmak kaydıyla;
1) 2010 yılı Ocak ödeme döneminden geçerli olmak üzere 60 TL tutarında artırılır. Ancak, bu artıs tutarının 55
inci madde gereğince yapılması gereken artıs tutarından az olması halinde 55 inci maddeye göre artırılarak
ödenir.
2) 2010 yılı Temmuz ödeme döneminden geçerli olmak üzere, 55 inci maddeye göre 2010 yılı Temmuz ayı
ödeme dönemine ait artıs oranında artırılarak ödenir.
b) 2010 yılında bağlanacak malullük, yaslılık veya ölüm aylıklarının 27 nci, 29 uncu, 33 üncü ve geçici 2 nci
maddelere göre 2010 yılı Ocak ayı itibarıyla hesaplanan aylık tutarları, (a) bendinde belirtilen sekilde artırılarak
ödenir.
c) Đs kazaları ile meslek hastalıkları sigortasından hak kazanılan gelirlere esas günlük kazanç hesabına giren;
1) Son takvim ayı 2010 yılının birinci yarısına ait olanlara bağlanacak gelirler birinci fıkranın (a) bendinin (l)
numaralı alt bendine göre,
2) Son takvim ayı 2010 yılının ikinci yarısına ait olanlara bağlanacak gelirler sadece birinci fıkranın (a) bendinin
(2) numaralı alt bendine göre,
artırılarak ödenir.
d) Birinci fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt bendine göre yapılacak artıs tutarı;
1) Đs kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli is göremezlik geliri almakta olanlara, gelir
bağlanmasına esas olan sürekli is göremezlik derecesi oranında,
2) Ölüm dosyalarında hak sahiplerinin hisseleri oranında,
3) Yabancı ülkelerle akdedilen sosyal güvenlik sözlesmeleri uyarınca kısmi gelir veya aylık alanlara, ülkemiz
mevzuatına tabi olarak geçen prim ödeme gün sayılarının, sosyal güvenlik sözlesmesine göre nazara alınan
toplam prim ödeme gün sayısına olan oranına göre,
uygulanır.
e) Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen sekilde artırılan gelir ve aylıklar, 2010 yılında bu
maddede belirtilen artıslar dısında 55 inci maddeye göre ayrıca artırılmaz.
GEÇĐCĐ Madde 27 – (Ek : 16/6/2010-5997/12 md.)
1479 sayılı Kanunun mülga 50 nci maddesine göre belirlenmesi gereken sigortalıların ödeyecekleri primler ile
bağlanacak aylıkların hesabına esas gelir basamakları kendinden önceki dönemde yürürlükte bulunan gelir
basamakları esas alınarak;
1/4/2002 – 30/6/2002 döneminde % 32,32,
1/7/2002 – 31/3/2003 döneminde % 17,89,
1/4/2003 – 30/6/2003 döneminde % 20,
1/7/2003 – 31/12/2003 döneminde % 16,5,
oranında artırılarak belirlenir. Bu dönemlerde 1479 sayılı Kanunun mülga 50 nci maddesinin ikinci cümlesi
uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 108- (Değisik: 17/4/2008-5754/74 md.)
Bu Kanunun;
a) Geçici 20 nci maddesinin son fıkrası 1/1/2008 tarihinde,
b) 72 nci ve 73 üncü maddeleri, geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (b) bendi, geçici 7 nci maddesinin son
fıkrası, geçici 9 uncu maddesinin bir ilâ dördüncü fıkraları ile geçici 17 nci maddesi, geçici 20 nci maddesinin
onikinci fıkrası 30/4/2008 tarihinde,
c) 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının © bendinin (3) ilâ (8) ve (10) numaralı alt bentleri ile (f) bendinde
sayılanlar için genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanmasına iliskin olarak; 3 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (1), (2), (8), (9), (10), (16), (17), (20), (22), (23), (24), (25), (26) ve (27) numaralı bentleri, 63, 64,
66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 74, 75, 77, 78, 79 uncu maddeleri, 80 inci maddesinin dördüncü fıkrası, 81 inci
maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ve ikinci fıkrası, 82 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları, 87
ilâ 89 uncu maddeleri, 97 nci maddesinin son fıkrası, geçici 1 inci maddesinin son fıkrası, geçici 3 üncü
maddesi, geçici 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası, geçici 11 inci maddesinin ikinci fıkrası, geçici 12 inci
maddesi hükümleri 1/7/2008 tarihinde,
d) Diğer hükümleri 2008 yılı Ekim ayı basında,
yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 109- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.