Sosyal Güvencesi Olmayan Anne Babaya Sağlık Hakkı Var mı

Genel Sağlık Sigortası uygulaması gereğince hiç sosyal güvencesi olmayan kişiler gelir testi yaptırıp SGK’ya her ay GSS primi ödeyerek sağlıktan yararlanırlar ama çocukları sigortalı veya emekli olanlar beyanda bulunursa ana-baba sağlıktan bedava yararlanır. Ayrıca, anababalar çocukları üzerinden aylık hakkı sahibi de olabilirler...

KENDİ GELİRİ ASGARİ ÜCRETTEN DAHA AZ OLMALI

5510 sayılı kanunun ölüm aylığı ile ilgili hükümleri gereğince, vefat etmiş çocukları üzerinden ana-babalara da aylık bağlanır. Madde metnine göre: “Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam%25’i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam%25’i oranında aylık bağlanır.”

Madde metninden de göreceğiniz üzere, ana-babaya çocukları üzerinden aylık bağlanabilmesi için öncelikle vefat edenin geride kalan eşi ve iki çocuğundan az çocuğunun olması gerekir. Ayrıca, anababanın her birinin net asgari ücretten az gelirlerinin olması gerektiği gibi kendileri emekli olmamaları gerekir.

BEDAVA SAĞLIK DA VERDİREBİLİRSİNİZ

01.01.2012 günü Türkiye’de zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulaması başladı. İsteseniz de istemeseniz de sosyal güvenlik şemsiyesi dışındaysanız yani çalışan veya emekli değilseniz, SGK’ya her ay GSS primi ödemek zorundasınız. Ancak, bakmakla yükümlü olunan kişilerin sosyal güvencesi yoksa bunlar için prim ödemeden sağlıktan yararlanma hakkı var.

Bakmakla yükümlü olunan kişiler kimler? 5510 sayılı kanunun 3. maddesine göre:

“... 10) Bakmakla yükümlü olduğu kişi: 5’inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile 60’ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve (7) numaralı alt bentleri ile yedinci ve sekizinci fıkralarının dışında kalan Genel Sağlık Sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;
  • a) Eşiniz,
  • b) Çocuklarınız;18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 05.06.1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarınız,
  • c) Ana-babanız; Geçiminin Genel Sağlık Sigortalısı tarafından sağlandığı kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını ...” Ana, babaya geçim sağlamanın kriteri de; ana-babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olmasıdır.

SGK’YA GİDİP BEYAN VERİN

Ana-babanız kaymakamlığa gidip gelir testi yaptırmış ve bu teste göre kendilerine GSS prim borcu çıkmıştır. Veya hiç gitmemiş olup en yüksek rakamlardan GSS prim borcu çıkmıştır. Şayet gelir testi yaptırmış ve aylık gelirleri asgari ücretin netinden az çıkmışsa hemen SGK’ya gidip ana-babanızın geçimini sizin sağladığınızı beyan ederek sağlıktan sizin üzerinizden bedava yararlanmasını sağlayabilirsiniz.