İşsizlik Ödeneği Alma Şartları Nelerdir

İşsizlik Sigortası (İşsizlik Ödeneği) uygulaması ülkemizde 08.09.1999 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4447 sayılı Kanun ile 01.06.2000 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 1 Haziran 2000 tarihi itibariyle sigortalılar adına işverenlerden işsizlik sigortası kesilmeye başlanmıştır.
Kanunda, bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden ve Türkiye İş Kurumuna başvurarak çalışmaya hazır olduğunu bildiren kimse işsiz, bu kimsenin içinde bulunduğu durum da işsizlik olarak ifade edilmiştir.

İşsizlik Sigortası Kapsamına Girenler:

  • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi (4/a) kapsamında olanlar,
  • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışanlar,
  • 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlardan 5510 sayılı Kanunun 52 nci maddesinin birinci fıkrası (isteğe bağlı sigorta) kapsamında işsizlik sigortası primi ödeyen isteğe bağlı sigortalılar ile aynı Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamındaki (ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişiler) sigortalılar,
  • 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi (bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret, odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler) kapsamına girip de memur ve sözleşmeli statüde olmayanlar,
  • Mütekabiliyet esasına dayalı olarak yapılan anlaşmalara göre Türkiye’de sigortalı olarak çalışan yabancılar,

İşsizlik Sigortası Kapsamına Girmeyenler:

  • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) (kendi adına ve bağımsız çalışanlar) ve (c) (memurlar) bentleri kapsamında olanlar,
  • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışmayanlar,
  • 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler,
  • 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında olanlar (haklarında bazı sigorta kolları uygulananlar),
  • 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı tazminatı alanlar,
  • 506 sayılı Kanunun Geçici 20 nci maddesi kapsamında olmakla birlikte memur ve sözleşmeli statüde olanlar,
  • İşverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi,
  • Aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü derece dâhil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dışarıdan başka kimse katılmaksızın, yaşadıkları konut içinde yapılan işlerde çalışanlar,
  • Ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç ev hizmetlerinde çalışanlar,
  • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri kapsamında sigortalılıkları devam edenler hariç olmak üzere, muvazzaf askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri,
  • Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar,
  • Resmî meslek ve sanat okulları ile yetkili resmî makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve yüksek okullarda fiilen normal eğitim süreleri içinde yapılan, tatbikî mahiyetteki yapım ve üretim işlerinde çalışan öğrenciler,
  • Sağlık hizmet sunucuları tarafından işe alıştırılmakta olan veya rehabilite edilen, hasta veya maluller,
  • 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) (kendi adına/bağımsız çalışanlar) ve (c) (memurlar) bentleri gereği sigortalı sayılması gerekenlerden 18 yaşını doldurmamış olanlar,
  • Kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar,
  • Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğuna dair beyanlarını içeren başvuruları dikkate alınarak ziraat odalarından, bunların bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerinden alacakları yönetmelik Ek-2’deki muafiyet belgesi ile belgeleyenler,
  • Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlardan, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler,
  • Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hâllerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,
  • İsteğe bağlı sigortalılar
  • Askerlik hizmetlerini yapmakta olanlar,
  • Ülkelerinde sigortalı olan yabancılar,
  • Meslek okullarında pratik eğitim yapan öğrenciler,
  • Cezaevlerindeki atölyelerde çalışan mahkumlar,
  • Rehabilitasyon tedbirlerine katılan hastalar,
  • Köy sınırları içersinde kendi ihtiyaçları için yapılan inşaat işlerinde çalışanlar,
  • Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alıp da sosyal güvenlik destek primi ödeyerek ya da ödemeksizin çalışanlar,
  • 506 sayılı Kanunun Ek-10 uncu maddesine göre, bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları, müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar, düşünür ve yazarlar,
  • 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanununa göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 233 ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilat kanunlarındaki hükümlere göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
  • 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre geçici personel statüsünde çalıştırılanlar,
  • 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları, Türkiye Ticaret Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunu kapsamında çalışan sözleşmeli ve geçici personel ile hizmetliler.
  • Çıraklık ve Halk Eğitim Merkezlerinde herhangi bir kadroya bağlı olmadan ders ücreti verilmek suretiyle çalıştırılan usta öğreticiler,
  • Milli Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında, İngilizce Dil Öğreticiliği ve Bilgisayar Öğreticiliği görevlerinde kısmi zamanlı geçici personel statüsünde çalışanlar
  • Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda öğretmen sayısının yetersiz olması nedeniyle ders ücreti karşılığında çalışanlar,
  • Milli Eğitim Bakanlığı Dışındaki bakanlıklarda ders ücreti ödenmek suretiyle çalıştırılan usta öğreticiler, İşsizlik sigortası kapsamına girmemektedir. Dolayısıyla bunların ücretlerinden işsizlik sigortası primi kesilmemesi ve bunlar adına işsizlik sigortası primi ödenmemesi gerekmektedir.