15 yılla kıdem tazminatını alanlara ihbar süresi yok

İşçilerin, 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 günü tamamlamaları, en son çalıştıkları işyerinde de en az bir tam yıl çalışmış olmak koşuluyla işlerinden kendileri ayrılarak kıdem tazminatı alma hakları vardır ve işten ayrılmada ihbar süresi yoktur. Aynı işçinin daha sonra emeklilik yaşını beklerken başka bir yerde çalışması da yasak değildir.

Ali Bey, 15 yıllık sigortalılık süremi doldurdum, bu sürenin 14 yıl 7 ayını şu anda çalıştığım işyerinde tamamladım. Yazınızda Sosyal Güvenlik Kurumu'na gidip "Kıdem tazminatını alabilir" yazısını alıp noter aracılığıyla işyerimize gönderdiğimiz takdirde tazminatımızı alabileceğimizi belirtmişsiniz. Bu işlemin sonrasında işyerim kıdem tazminatını öderse o işyerinde zorunlu çalışma sürem söz konusu mu? Tazminatı alıp işten ayrıldıktan hemen sonra başka bir işyerinde çalışabilir miyim? Sanem Kavcı

1999 yılında emeklilikte üçüncü şart olarak yaş kuralı getirildi ama işçilere yaş şartı hariç diğer şartları tamamladıklarında emeklilik yaşlarını evlerinde beklemeleri hakkı da 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 14'üncü maddesine 5'inci bent olarak eklendi. işte burada işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılma niyetinin ne olduğu çok önemli. Şayet emeklilik yaşınızı beklemek üzere evinizde dinlenmek için ayrılıyorsanız kıdem tazminatı alma hakkınız var. Yok aslında başka bir işyerinde iş buldunuz ama bu işyerindeki kıdem tazminatını alıp diğer işyerinde işe başlama niyeti varsa bu durumda kıdem tazminatı alma hakkınız yok. Fakat henüz niyet okuma makinesi icat edemediler.

Bu hakkı kullanmak için bağlı olunan Sosyal Güvenlik Merkezi'nden "Kıdem tazminatı alabilir" yazısı alıp işverene vermek gerekir. Normal şartlarda bu belgenin bir defa verilmesi yerinde olur ama SGK bu konuda daha önce verdiği belgeleri saklamadığı ve bilgisayarlarına da işlemediği için birden fazla alma hakkı ve birden fazla defa kullanma hakkı olabiliyor. Bu arada bu yazıyı işverene verdiğiniz an işi bırakabilirsiniz, öyle 2, 4, 6 veya 8 hafta ihbar öneli süresini bekleme diye bir şey yok.

İŞE GİRMEK DE YASAK DEĞİL
Öte yandan, gerçekten emeklilik yaşını evinde beklemek üzere işyerinden ayrılıp kıdem tazminatını alan kişi için, bir müddet sonra planları uymadığından veya başka sebeplerle karar değiştirip bir başka işyerinde işe başlamak ise yasak değil. işte burada cevabı verilecek soru şu: işyerinden kıdem tazminatı alıp giderken gerçek niyeti nedir? Amaç başka bir işyerinde işe girmek ise kıdem tazminatı alma hakkı yok. Bu konuda yargının görüşü de bu doğrultuda olup size örnek bir mahkeme kararından bazı bölümler veriyorum.

ÖRNEK YARGI KARARI

Yargıtay 9'uncu Hukuk Dairesi Esas: 2006/2716, Karar: 2006/8549, Tarih: 04.04.2006
ÖZET: 506 Sayılı Kanun'un 60. maddesinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya yine aynı kanunun geçici 81. maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle işçilerin kıdem tazminatına hak kazanabileceği hükme bağlanmıştır. Düzenlemenin amacı, pirim ödeme ve sigortalılık süresi yönünden emeklilik hakkını kazanmış olsa da diğer bir ölçüt olan emeklilik yaşını beklemek zorunda olan işçilerin, bundan böyle çalışma olmaksızın işyerinden ayrılmaları halinde kıdem tazminatı alabilmelerini sağlamaktır. Şüphesiz işçinin bu ayrılmasından sonra yeniden çalışması gündeme gelebilir ve Anayasal temeli olan çalışma hakkının ortadan kaldırılması beklenmemelidir. Bu itibarla işçinin ilk ayrıldığı anda iradesinin tespiti önem kazanmaktadır. (506 s. SSK. m. 60, geçici madde 81) (1475 s. iş K. m. 14).

SGK, 'Basamak mağduru kalmadı' dedi

Dün bu köşeden okurumuz Gazi Yıldırım'a, "Bağ-Kur basamak mağdurları için dava hâlâ tek geçerli yol" demiştik. Ancak, sabah 9.00'da SGK Başkanlığı'ndan aradılar ve Bağ-Kur basamak mağdurları için SGK Başkanlık makamının oluruyla mağduriyetlerin giderilmeye başlandığını ve paralarının gönderilmeye devam edildiği bilgisi verildi. Mağduriyet giderilirken Yargıtay kararlarının baz alındığını ama bazılarına 20 bin lira gibi birikmiş para gönderilirken bazı basamak satın alanların emekli aylığında farklılık oluşmadığını belirttiler. Gazi Yıldırım'ın da bu kişiler arasında olabileceği ifade edildi.



Kaynak : Ali Tezel BloombergHT