15 yıl ve 3600 günü dolduran çalışan tazminatını alarak ayrılabilir

08.09.1999 öncesinde sigortalı olanların 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 günü tamamlamaları ve son çalıştıkları işyerinde en az bir tam yıl çalışmış olmaları şartıyla işlerinden ayrılıp kıdem tazminatı alma hakları var.
Ali Bey, özel bir bankada 14 yıldan beri çalışıyorum. Bu bankadan önce de 1993 yılında 1 ay kadar SSK’lı çalışmam var. Bankanın özel sandığı var, primlerimiz de SSK’ya değil bu sandığa ödeniyor. Artık işimden ayrılmak ve evimde oturmak istiyorum; küçük bir bebeğim var onunla ilgilenmek istiyorum. Bu durumda kıdem tazminatımı alabilir miyim; zira SSK’dan 3600 gün ve 15 yıl yazısını alamıyorum. Bu yazı olmadan başvurabilir miyim? İsmi saklı
b Sayın okurum, ister özel banka veya özel banka sandığı olsun, ister başka işyeri ve SSK olsun fark etmez. Siz de 4857 sayılı İş Kanunu kapsamındasınız ve eski 1475 Sayılı Yasa’nın halen geçerli tek maddesi olan 14. maddesine göre kıdeminizi alma hakkınız var. 08.09.1999 günü Resmi Gazete’de yayımlanan 4447 Sayılı Kanun’a kadar SSK’lı kadınlar 20, erkekler ise 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 günle emekli olabiliyorlardı. Bu kanunla birlikte bu şartlara ilave olarak yaş şartı da getirildi. Yani süresini tamamlayan biri, belli bir yaşı tamamlamadan emekli aylığı alamayacaktı.
b Emeklilikte, yaş şartı getirildi ama işçilere bir de yaş şartı hariç diğer şartları tamamladıklarında emeklilik yaşlarını evlerinde beklemeleri hakkı da 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesine 5’inci bent olarak eklendi.

‘YAŞI BEKLEYENLER KIDEMİ ALABİLİR’

İşte burada çalışanın işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılma niyetinin ne olduğu çok önemli. Şayet emeklilik yaşınızı beklemek üzere evinizde dinlenmek üzere ayrılıyorsanız kıdem tazminatı alma hakkınız var. Yok aslında başka bir işyerinde iş buldunuz ama bu işyerindeki kıdem tazminatını alıp diğer işyerinde işe başlama niyeti varsa bu durumda kıdem tazminatı alma hakkınız yok. Siz şimdi yanda vereceğim dilekçeyi çalıştığınız bankaya verip aynı gün işinizden ayrılarak kıdem tazminatınızı alabilirsiniz. Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) yazı almanıza da gerek yok.

DİLEKÇE ÖRNEĞİ

“Türkiye ......... Bankası Genel Müdürlüğü’ne 16.11.1993 tarihinde ilk defa sigortalı işe girdim. 1475 Sayılı Kanun’un halen geçerli olan 14. maddesi gereğince emeklilik için gereken üç şarttan sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamladım. Son şart olan yaş şartını da bundan sonra çalışmadan evimde bekleyerek gerçekleştireceğimden, ilgili 1475/14. madde gereğince hak ettiğim kıdem tazminatımın tarafıma ödenmesini talep ederim. Adres Ad-Soyad İmza- Tarih

HİZMET TESPİT DAVASI AÇABİLİRSİNİZ

06.12.1998 tarihinde işe başladım. Bu tarihten 04.04.2003 tarihine kadar sigortam başlatılmadı. 2004 Kasım ayında askerlik nedeniyle çıkış aldım, tazminatım da ödendi. 04.04.2006 tarihinde askerlik bitişi aynı işyerinde işe başladım; hâlâ bu işyerinde çalışıyorum. Hizmet tespit davası açabilir miyim? Yoksa beş yıllık zamanaşımı süresi dolmuş mudur? Ahmet Erkul-Konya
b Ahmet Bey, verdiğiniz bilgilere göre aynı işveren nezdinde aralıklı çalışmalarınız var. Bu sebeple halen devam eden en son çalışmanızı sürdürürken veya bu işten ayrılma tarihinizden itibaren beş tam yıl içinde hizmet tespit davası açabilirsiniz.